248 Psikolojik Bozuklukların Tedavisinde Aydınlatılmış Onam düzenlenmesinde fayda vardır. İhtiyaç, bir hastanın ajitasyonunun veya intihar eğiliminin yönetilmesiyle sınırlı olmayıp, psikiyatrik kabule ihtiyaç duyan ve bu anlamda tıbbi tedaviyi reddeden bir hastanın tedavisini de kapsamaktadır. Bu yönde hazırlanacak kılavuzlar, hekim eğitiminin yanı sıra psikiyatrik hastanın deneyiminin standartlaştırılmasını da teşvik edici olacağı değerlendirilmektedir.91 IX. TEHLİKE YA DA RİSK İÇEREN BAZI DURUMLAR Ruh sağlığı uzmanları işlerinin gereği, meslek hayatları süresince çok farklı vakaları görmekle birlikte intihar eğilimli, saldırgan ya da aşırı derecede korkulara sahip danışanlarla yüz yüze gelebilmektedirler. Bu tür danışanlar, terapi süreçleri dışındaki zamanlarda yaygın şekilde eş ve çocuklarına olduğu gibi üçüncü şahıslara da zarar verebilmektedir.92 Psikologların %97’sinin mesleki hayatlarında en az bir defa böyle danışanlarla karşılaştığı ve kendilerine veya başkalarına zarar verilmesinden korktuğu ifade edilmektedir.93 Tehlikeli danışanlarla ilgili sorunlarda uzmanlar risk yönetim ilkelerini uygulayabilmeleri aynı zamanda danışanın iyilik halini de göz önüne alarak hareket etmelidir. Ayrıca gizlilik ve özerklik ihlali ihtimalini en aza indirgeyerek insanların zarar görme olasılığını da en az seviyeye indirebilirler.94 Saldırgan davranışlar gösteren, intihar riski olan, kendine zarar verme eğilimi olan, bulaşıcı hastalık veya HIV pozitif olan hasta ve danışanlarla karşılaşılabileceği gibi istismar hatta çocuk istismarı vakaları ile de karşılaşılabilmektedir. Uzmanların bu tarz danışan ve vakalarda problemi iyi tanımlama, inceleme, çözüm geliştirme, seçenekleri değerlendirip analiz etme, buna göre en uygun seçeneği uygulama ve harekete geçme ve sonuçları değerlendirme gibi adımları atma konusunda yetkin olmalarında fayda vardır.95 Bunlara ek olarak uzmanlar alkol ve madde kullanan kişilerle tedaviye yönelik görüşme ve terapi 91 Becker/Forman, s. 3. 92 Knapp/Vandecreek, s. 102. 93 Kenneth S. Pope/Barbara G. Tabachnick, “Therapists’ anger, hate, fear, and sexual feelings: National survey of therapist responses, client characteristics, critical events, formal complaints, and training”, Professional Psychology: Research and Practice, 1993, Vol. 24, No. 2, s. 142–152. 94 Knapp/Vandecreek, s. 104. 95 Knapp/Vandecreek, s. 102-112.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1