357 TBB Dergisi 2024 (171) Alptekin Burak BOYDAK mı oluşturulmuş2 bunun sistematik hale gelmesi de “mobbing” olarak yani süregelen rahatsız edilme hali olarak nitelenmiştir.3 İsveçli endüstri psikoloğu H. Leymann tarafından çalışanlar arasında süregelen benzer tipte hasmane davranışların incelenmesi sonucu çalışma yaşamında mobbing kavramı bir olgu olarak yer bulmaya başlamıştır.4 Öğretide de mobbing; işyeri gibi bir topluluk içerisinde aynı yazgıyı paylaşan iki kişiden birinin diğerine uyguladığı psikolojik şiddet veya terör olarak tanımlanmıştır.5 Çalışma psikolojisi yönüyle de çalışanların birbirilerine yönelik rahatsız ve husursuz edici eylemlerde bulunması “mobbing” olarak nitelenmektedir.6 İşyerinde psikolojik taciz süreci, çalışanların, işveren veya yöneticiler ya da meslektaşları tarafından sistematik olarak psikolojik şiddet içeren zarar verici nitelikteki olumsuz davranışlara maruz kalmasıyla başlamaktadır.7 Bununla birlikte, çalışan ile doğrudan iletişimi reddetmekten, kişiyi baskı altına almak, devamlı denetlemek ve nihayetinde işveren ile işçi arasında tamemen iletişim kopukluğuna neden olan bir süreç psikoljik tacizde görülmektedir.8 Ülkemizdeki hukuk uygulamasına ve öğretisine bakıldığında yabancı kökenli “mobbing” kavramının “işyerinde psikolojik taciz” kavramı ile çevrilerek dile getirildiği müşahede edilmektedir; nitekim mobbing olgusunda işçiye bir taciz uygulanmakla birlikte bu taciz öğretide belirtildiği üzere fiziksel bir taciz olmaktan ziyade, muhatabına 2 M.France Hirigoyen, Manevi Taciz (Günlük Hayatta Sapkın Şiddet), İletişim Yayınları, 2021, s. 69. 3 Ayrıntılı etimolojik köken için ayrıca bkz. , Gülnur Erdoğan , “Mobbing (İşyerinde Psikolojik Taciz)”, TBB Dergisi, Sayı 83, 2009, s. 318-352. 4 Lerzan Erkan, “Mobbing (Psikolojik Taciz)’in Önlenmesi İçin Neler Yapılmalı”, Çimento İşveren , C. 36, S. 6, Kasım 2022, s. 21. Sabahattin Şen, “Psikolojik Taciz ve İş Kanunu Boyutu”, Çimento İşveren, Eylül 2009, s. 47. 5 Ali Güzel/Emre Ertan, “İşyerinde Psikolojik Tacize (Mobbinge) Hukuksal Bakış:Avrupa Hukuku ve Karşılaştırmalı Hukuk”, LİSGHD, 2007, S. 14, s. 511. 6 Pınar Tınaz,“Mobbing: İşyerinde Psikolojik Taciz”, Çalışma ve Toplum, 2006/3, s. 12. 7 Nuray Gökçek Karaca, “AB Ülkelerinde İşyerinde Psikolojik Tacizin Boyutları, Psikolojik Tacizle Mücadele ve Bu Mücadelede Sendikaların Rolü”, Çimento İşveren, Eylül 2009, s. 27. 8 M.France Hirigoyen , Manevi Taciz, s. 70.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1