s. 127-160 TBB Dergisi 2024 (172) BİRLEŞİK KRALLIK’TA KAMU HİZMETİNİN TARİHSEL DÖNÜŞÜMÜ THE HISTORICAL TRANSFORMATION OF PUBLIC SERVICE IN THE UNITED KINGDOM Onur GÜRER* Özet: Modern anlamda kamu hizmeti 19. yüzyılın son çeyreğinde ortaya çıkmıştır. O zamandan beri kamu hizmetinin genişleme ve daralma diyalektiği birçok ülkede etkisini az ya da çok benzer bir biçimde hissettirmektedir. II. Dünya Savaşı sonrasının önde gelen kapitalist ülkeleri korumacı bir döneme girmiş, devlet imalat ve hizmet sunumu sürecinde büyük bir aktör olarak yer almıştır. 1970’lerden itibaren ulaşım, sağlık, eğitim gibi sektörlerde piyasa ilişkileri ve özelleştirmeler yaygınlaşmış, özel sektör çok daha etkin hâle gelmiştir. Birleşik Krallık her iki dönemin de öncü ve etkili aktörlerinden biridir. Piyasa ilişkilerinin ve özelleştirmelerin etkisini artırması devletin kamusal alanda kapladığı alanın da daralmasına yol açmıştır. Bir Kıta Avrupası ülkesi olan Türkiye’de kamu hizmetinin yürütülmesi, örgütü ve personeli, doğaldır ki, Birleşik Krallık’a göre pek çok yönden farklılık taşımaktadır. Birleşik Krallık, Türkiye’de de uygulanan ve çok tartışılan modern kamu özel ortaklığının örgütsel biçiminin yaratıcısı ve uygulayıcısıdır. Piyasalaştırma ve özelleştirme sürecindeki öncü rolü nedeniyle bu ülkedeki kamu hizmetinin tarihsel gelişimi ve tıkanıklıkları ayrı olarak incelenmeyi hak etmektedir. Çalışmada bu konular ve kamu hizmetinin krizinin çözümüne ilişkin eğilimler ve sonuçlar incelenecektir. Anahtar Kelimeler: Kamu Hizmeti, Birleşik Krallık, Üretim İlişkileri, Piyasalaştırma, Özelleştirme Abstract: Modern public service has arisen in the last quarter of the 19th century. Since then, the dialectic of widening and narrowing of the public service sphere has made its impact in a more or less similar way in many countries. After the Second World War, the leading capitalist countries entered a protectionist period, in which the state was a dominant actor in production and public service * Dr., Piri Reis Üniversitesi Hukuk Fakültesi, [email protected], ORCID: 00000002-2714-5299, Makalenin Gönderim Tarihi: 28.02.2024, Kabul Tarihi: 22.05.2024
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1