136 Birleşik Krallık’ta Kamu Hizmetinin Tarihsel Dönüşümü lık idare hukuku sisteminde niteliksel bir değişimin göstergesi olmuştur. Kanunla birlikte; kurullar bağımsız mahkemeler haline getirilmiş, mahkemelerin üyeleri yargıç statüsü kazanmış, ilk derece mahkemesi (first tier tribunal), üst mahkeme (upper tribunal) ve İstinaf Mahkemesi (High Court)-Temyiz Mahkemesi (Courtof Appeal) olmak üzere üç dereceli bir yargılama sistemi öngörülmüş, üst mahkemenin bazı kararlarının istinaf mahkemesi, bazılarının ise temyiz mahkemesi tarafından denetlenmesi sistemi getirilmiştir.43 İlk derece mahkemesi ve üst mahkeme; idari nitelikte uzmanlık mahkemeleriyken, istinaf ve temyiz mahkemelerinin, adli ve idari yargı organlarının denetimini yapma yetkisini bulunmaktadır. Üç dereceli idari rejime benzeyen bu sistemde, idari rejimden farklı olarak, bir yüksek idare mahkemesi bulunmamaktadır. Ayrıca Birleşik Krallık’ta idari sözleşmeler ve idarenin sorumluluğu konularında adliye mahkemeleri görevlidir.44 B. Kamu Hizmetinin Piyasaya Açılmasının Tarihsel ve Teorik Temelleri 20. yüzyılda kamu hizmetinin, II. Dünya Savaşının sonunda ve ‘70’lerde iki krize girdiğini söylemek mümkündür. Bu krizlerden ilki genişleme, ikincisi ise daralma krizidir.45 İlk krizde, devletin toplumsal ve iktisadi alanda daha fazla yer alması nedeniyle idarenin faaliyet alanı genişlemiş, liberalizmin kamu hizmetini idarenin faaliyetlerini kısıtlama aracı olarak kullandığı dönem sona ermiştir.46 Üretim ilişkilerinde, iş bölümünde, artı değere el koyma sürecinde yaşanan önemli değişiklikler nedeniyle devlet faaliyeti için daha önce marjinal olarak görülen eğitim, şehir planlaması, sağlık, ulaşım vb. hizmetler devletin hizmet sunduğu alanlar haline gelmiştir.47 II. Dünya Savaşının sürdüğü yıllarda ve hemen sonrasında, kapitalist ülkelerde yeni bir iktisadi, politik ve toplumsal sistem ortaya çıkmıştır. Kapitalizmin bu yeni yöneliminin doğurduğu kurumların temelleri ise 1944’te ABD’nin Bretton Woods kasabasında yapılan 43 Craig, s. 266-273. 44 Bell/Lichère, s. 65. 45 Onur Karahanoğulları, “Kamu Hizmetinde Kriz Yeni Denge ve Hukuk”, Emek Araştırmaları Dergisi, C. I, S. 8, 2002, s. 38. 46 Azrak, s. 57. 47 Poulantzas, s. 167.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1