138 Birleşik Krallık’ta Kamu Hizmetinin Tarihsel Dönüşümü nin %25’ini kaybetmiş,52 sanayi sektöründe çalışan işçi sayısı %49.2’den % 32.2’ye düşmüştür.53 Bütün dünyada imalat sektörünün daralması, hizmet sektörünün ülke ekonomilerindeki payının dramatik bir biçimde artmasına sebep olmuştur. Kamu hizmetinin piyasaya açılması ve geniş çaplı özelleştirmeler bu dönemde gerçekleşmiştir. Birleşik Krallık da dâhil olmak üzere, gelişkin kapitalist ülkelerde sermaye birikim modeli ve kitlelerin yönetilmesi konusunda yaşanan kriz, piyasalaştırma yöntemiyle çözülmek istenmiştir. Piyasaya açılma, kamu hizmetinin metalaşmasıdır. Meta, bizim dışımızda bir nesne ve taşıdığı özellikleriyle insan ihtilaçlarını gideren bir şeydir.54 Yiyecek açlığımızı, kıyafetler ısınma, konut ise barınma ihtiyacımızı giderir.55 Dolayısıyla tekil olarak meta kavramı olumsuz bir anlam içermemektedir.56 Bir şeyin yararlılığı, onu bir kullanım değeri hâline getirir.57 Fakat kullanım değeri tek başına anlamlı ve açıklayıcı bir kavram olmaktan uzaktır. Bir nesnenin piyasada alınıp satılabilmesi için onun bir değişim değerine sahip olması gerekir. Değişim değeri, başkası için üretilen ve değişim yoluyla devredilebilen kullanım değerinde kendisini gösterir.58 Bunun ortaya çıkabilmesi için ise bir üretim sürecine ihtiyaç vardır. Kapitalist üretim tarzında metalar, pazarda emek gücünü serbestçe sermayedarlara satan emekçiler tarafından üretilir. Bir metanın [değişim] değeri, onun üzerinde harcanan ve kendisinde maddeleşen emek miktarıyla, üretimi için belli toplumsal koşullar altında gerekli emek-zaman ile belirlenir.59 Metalaştırmanın olumsuz yanını, sermaye sınıfının, emekçinin yarattığı artı-değere60 el koymasını anlatan sömü52 Ibid., s. 304. 53 Geoff Eley, Forging Democracy: The History of the Left in Europe, 1850-2000, Oxford University Press, New York, 2002, s. 385. 54 Karl Marx, Kapital C. II, Çev. Alaattin Bilgi, Sol Yayınları, Ankara, 2000, s. 47. 55 Harvey, Limits to Capital, s. 5. 56 Benzer görüş için bkz. Çal, s. 140-141. 57 Marx, Kapital, C. II, s. 48. 58 Ibid., s. 53. 59 Ibid., s. 188. 60 “İşçi, özel bir amaca yönelmiş özelleşmiş türden emeği sayesinde, üretim araçlarının değerini korur ve ürüne aktarır, aynı zamanda, o, yalnızca çalışmasıyla her an ek ya da yeni bir değer yaratır. Diyelim ki, işçinin tam emek-gücünün değerinin eşdeğeri kadar üretim yaptığı anda üretim süreci kesilmiş olsun; sözgelişi altı saatlik emekle işçi üç şilinlik bir değer katmış olsun. Bu değer, ürünün toplam değerinin üretim araçlarından gelen değerin dışındaki fazlalıktır. Bu değer, bu
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1