140 Birleşik Krallık’ta Kamu Hizmetinin Tarihsel Dönüşümü maması veya kâr oranlarının azlığı nedeniyle sermayenin yoğun ilgi göstermediği, doğrudan özelleştirme yapılamayan alanlarda bu türden ilişkilerin gelişmesinin, hem sermaye birikiminin artmasına hem de toplumun, bazı hizmetlerin özel sektör tarafından yürütülebileceğine ideolojik olarak hazırlanmasına hizmet ettiği söylenebilir. Kamu hizmetinin; alıcı ve hizmet sağlayan olmak üzere parçalanması, rekabetçi hizmet sağlayıcılarına açılması, özel sektörle devletin ortaklıklar kurması, yurttaşların müşteri olarak görülmesi ve özelleştirme uygulamaları, son yıllarda kamu hizmetinin yenilenmesi konusunda atılan adımlardan bazılarıdır.64 Piyasa yönelimi, karakteri gereği, ister istemez müşteri anlayışını yaratmaktadır.65 Birleşik Krallık, Fransa, Almanya gibi gelişmiş kapitalist bir ülkelerde yaşanan bu gelişmelerin kamu hizmeti teorisine de doğrudan etkisi olmuştur. Kamu sektörünün üretiminin tatmin edici olmaması, idari örgütlerin kötü yönetilmesi ve kalitesiz hizmet sunumu eleştirilmiş, kamu idaresi(public administration) kavramı yerine Yeni Kamu İşletmeciliği (New Public Management) kavramı yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır.66 Yeni Kamu İşletmeciliği anlayışının en uç noktasını, kamu kurumlarının, özel şirketler gibi davrandığında daha iyi bir performans göstereceğini iddia eden piyasa yönelimi oluşturmaktadır67 Böylece kamu kurumları kamu hizmeti sunup yurttaşların ihtiyacını karşılayan değil müşteri tatminini hedef alan birimler hâline gelmektedir.68 Bu anlayışa kamu tercihi teorisi (public choice theory) eşlik etmiştir. Kamu tercihi teorisi esas olarak, devletin iktisadi temellerinin, oy vermenin ve tercihte bulunmanın nedenlerinin analiz edildiği bir teoridir.69 Bu teori; bireysel karar veren kişinin daha rasyonel hareket ettiği, kendi çıkarını 64 Newman/Clark, s. 74. 65 Richard M. Walker/Gene A. Brewer/George A. Boyne/Claudia N. Avellaneda, “Market Orientation and Public Service Performance: New Public Management Gone Mad”, Public Administration Review, C. LXXI, S. 5, 2011, s. 707. 66 Josie Kelly, “Reforming Public Services in the UK: Bringing in Third Sector”, Public Administration, C. LXXXV, S. 4, 2007, s. 1008. 67 Walker/Brewer/Boyne/Avellaneda, s. 707. 68 Ibid. s. 709; Janet V. Denhardt/Robert B. Denhardt, The New Public Service, M. E. Sharp, Inc., New York, 2007, s. 59. 69 William A. Niskanen, “Perspectives on Public Choice: A Handbook”, in Reflections of a Political Economist: Selected Articles on Government, Policies and Political Processes, Cato Institute, Washington DC, 2008, s. 301.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1