143 TBB Dergisi 2024 (172) Onur GÜRER kan Muhafazakâr Parti, piyasalaştırma ve özelleştirme politikalarını hızlandırmıştır. Thatcher Hükümeti, devleti eski sınırlarına döndürme arzusundaydı.82 Thatcher’a ve Muhafazakâr Parti’ye göre, kamu sektörü, özel sektör gibi fayda-maliyet hesabı ve buna uygun bir fiyatlandırma yapmalı, müşterilere en iyi hizmeti sunmalıdır.83 Bunun da ötesinde devletin iktisadi alanda etkin bir biçimde bulunması, mal üretmesi ve hizmet sunması verimsiz olarak değerlendirilmekteydi. Adalet, kolluk ve savunma hizmetleri devlet tarafından doğrudan yürütebilirdi. Diğer alanlar özel sektöre bırakılmalı, devlet düzenleyici ve denetleyici bir rol üstlenmeliydi. Özelleştirmelerden elde edilecek gelirle kamu borçları kapatılması, bütçe fazlası verilmesi amaçlanmıştır. 1979-1993 arasında Birleşik Krallık’ta yapılan özelleştirmelerden elde edilen gelir, sadece 1993 yılının bütçe açığını kapatmaya yetecek kadardı.84 Muhafazakâr Parti’nin özelleştirme konusunda hedeflerini gerçekleştiremediği, kamu hizmetinde gözle görülür bir iyileşmenin ve ucuzlamanın yaşanmadığı, rekabetçi piyasanın yaratılamadığı belirtilmektedir.85 1977-95 yılları arasında Britanya Petrol Şirketi(British Petroleum), 1984’te Britanya Telefon Şirketi’nin(British Telecom) bir bölümü, 1986-87 yılları arasında Britanya Gaz İdaresi (British Gas), Britanya Havayolları(British Airways),Rolls Royce, Britanya Havalimanı İdaresi (British Airport Authority),1991 yılında Britanya Telefon Şirketi’nin kalan kısmı, 1994-97 yılları arasında da Britanya Demiryolları(British Rail) özelleştirilmiştir.86 Yukarıda da belirttiğimiz gibi özelleştirme uygulamalarının hizmet kalitesini artıracağı ve hizmeti ucuzlatacağı düşüncesinin çok da doğru olmadığını belirtmek gerekir. Birleşik Krallık’ta kamu kurumları özelleştirilirken gerçek değerlerinin oldukça altına satılmış, özelleştirme sonrasında evlerde kullanılan su hizmet bedeli, otobüs ve tren bilet fiyatları önemli ölçüde, ilaç katkı payı ödemeleri 82 Barry J. O’Toole, The Ideal of Public Service: Reflections on the Higher Civil Service in Britain, Routledge, Oxon, 2006, s. 133; Kitsos, s. 17. 83 Hasan Engin Şener, “Postmodern Dönemde Devleti Modernleştirmek: Yeni İşçi Partisi’nin Kamu Hizmeti Anlayışı”, Amme İdaresi Dergisi, C. XXXVII, S. 3, 2004, s.126. 84 Karasu, s. 145. 85 Ibid., s. 147. 86 Whitfield, s. 79.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1