9 TBB Dergisi 2024 (172) Recep DOĞAN rumu da korunan hususiyetler arasına girmiştir.25 Nihayetinde, 2012 yılında Adli Yardım, Cezanın Tespiti ve Suçluların Cezalandırılması Kanunu ile (Legal Aid, Sentencing and Punishment of Offenders Act 2012)26 2003 tarihli Cezalandırmada Adalet Kanunu’nun (Criminal Justice Act 2003) 146. maddesine “transgender” ibaresi eklenerek, cinsiyet değişikliği ya da mağdurun sahip olduğu transseksüel kimlik sebebiyle işlenen tüm suçlarda, kanun tarafından belirlenen üst sınır üzerinden ceza verilmesi sağlanarak transseksüel kimlik de nefret suçu kapsamında korunan hususiyetler arasına girmiştir. Dolayısıyla İngiltere’de, 1998 yılında ırk, 2001 yılında din, 2003 yılında cinsel yönelim ve engelli olma durumu, 2012 yılında ise transseksüel kimlik nefret suçları kapsamında koruma altına alınan hususiyetler, ayırt edici karakteristik özellikler olarak belirlenmiştir.27 Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT-OSCE) tarafından 2009 yılında yayımlanan raporun verilerine göre, ABD, İngiltere ve Çek Cumhuriyetinde nefret saiki ve nefret suçu ayrı bir suç olarak düzenlenmiş iken diğer devletlerde nefret saiki sadece bir ağırlaştırıcı sebep olarak kabul edilmiştir.28 AGİT bölgesinde yer alan 23 ülkede nefret saiki tüm suçlara uygulanabilen genel bir ağırlaştırıcı sebep iken29 25 ülkede nefret saiki sadece belli suçlar için uygulanabilen bir ağırlaştırıcı sebep olarak kabul edilmektedir.30 Tüm bu gelişmeler ışığında, genel olarak, 2000’li yıllardan bu yana nefret suçlarına ilişkin düzenlemelerin iki şekilde yürürlüğe konduğu söylenebilir. Öncelikle, mağdurun sahip olduğu veya sahip olduğu düşünülen ayırt edici karakteristik özelliği hedef alan ve nefret saikiyle işlenen fiillere karşı yeni suç tipleri yaratılmakta ya da mevcut suçların nefret saikiyle işlenmesi halinde nefret saiki ağırlaştırıcı bir sebep olarak kabul edilmektedir. İkinci yöntem ise halkı galeyana getiren, nefreti 25 Criminal Justice Act 2003, ss 145 and 146. 26 Legal Aid, Sentencing and Punishment of Offenders Act 2012, sch 21, pt 1. 27 Law Commission, 2020, s.11 para.1.16, s. 18, para. 1.49. İngiltere hukukunda nefret suçlarının gelişime ilişkin detaylı açıklamalar için bkz. Mehmet Zülfü Öner, “İngiltere Hukukunda Nefret Suçları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2015, S. 116, s.85-112. 28 OSCE, ODIHR, s.32. 29 OSCE, ODIHR, s.33 30 OSCE, ODIHR, s.34
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1