249 TBB Dergisi 2024 (172) Ümit Vefa ÖZBAY cumhuriyet’in restorasyonu oldukça başarılı bir Augustus propagandasına yol açmıştı ve seçmenler fazlasıyla Augustus’u ve onun tarafından seçilmiş yandaşını seçmeye hevesliydi.99 M.Ö. 23 yılının 1 Temmuz’unda ise Augustus consul’lük görevinden istifa etti. Bu istifa gücünü azaltmamıştı. Hala askeri güç bakımından tekeldi ve devleti yönetme yetkisi bakımından proconsul imperium’una kalıcı olarak sahipti. Bu tarihten itibaren yetkileri artık kişiseldi ve herhangi bir kamu görevi ile bağlantılı değildi. Bu kalıcı gücü senatus ve halk meclisinden almıştı ve bu açıdan hükümranlığı M.Ö. 23 yılı itibariyle daha da belirgindi.100 M.Ö. 22 - 19 dönemi önemli ise seçimler bakımından önemli karışıklıklara sahne olmuştu. Bu da Augustus’un istifasından sonraki seçimlerin çekişmeli geçtiğini göstermektedir. Çünkü consul’lük gibi onurlar hala peşinden koşmaya değer şeylerdi. Ancak seçimlerdeki karışıklıklar o kadar şiddetliydi ki, Jones’un ifadesiyle bu dönemki seçimlerin düzgün yönetildiğini kimse ifade edemez.101 Bunlar üzerine Augustus M.Ö. 18’de Lex Iulia de Ambitu’yu çıkardı. Söz konusu kanun, seçimlerin sonuçlarını etkilemek için rüşvet ve diğer yolsuzluk biçimlerini (tehdit vs.) kullanmaktan suçlu bulunanlar için cezalar öngörerek seçim usulsüzlüklerini hedef almıştı. Bu tür kanunlar Roma tarihinde nadiren etkili olmuştu ancak Augustus bu kanunu sıkı bir şekilde uygulayabilmek adına önemli bir güce sahipti. Bu bakımdan seçimlere dair sorunlar tamamen ortadan kaldırılmasa da şüphesiz istenmeyen olaylar azaltılmıştı.102 Yine de zaman zaman kontrolün kaybedildiği oluyordu. Örneğin M.Ö. 8 yılındaki consul’lük seçimlerine o kadar büyük rüşvet karışmıştı ki seçimi kazananlar da dâhil bütün adaylar suçlu bulundu. Hiç kimse cezalandırılamadı çünkü herkes suça karışmış haldeydi. Augustus bunun üzerine gelecek seçimlerde uygulanmak üzere; adaylar eğer yolsuzluk yaptıklarına dair suçlu bulunurlarsa ceza olarak seçime girmeden önce teminat vermeleri yönünde bir uygulama başlattı.103 99 Arnold Hugh Martin Jones, “The Elections Under Augustus”, The Journal of Roman Studies, C. 45, 1955, s. 13. 100 Goldsworthy, s. 306. 101 Jones, s. 13. 102 Goldsworthy, s 357. 103 Jones, s. 13; Goldsworthy, s 421.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1