17 TBB Dergisi 2024 (172) Recep DOĞAN B. Nefret Saikinin İspatı Sorunu Nefret suçlarının klasik görünüm biçiminde, fail mağdurun sahip olduğu ırk, renk, din, etnik köken gibi karakteristik özelliğe duyduğu düşmanlık, nefret veya husumet duygusuyla mağdurun şahsına karşı suç işlemekte, ya da bu karakteristik özeliklere sahip olan kimselerin ilişkili oldukları ibadethane, anıt, kültür merkezi gibi mallara karşı suç işlemektedir. Nefret suçlarının diğer görünüm biçiminde ise fail yine mağdurun sahip olduğu bir karakteristiğe karşı beslediği ayrımcı fikirler sebebiyle mağduru bilerek hedef almakta, ancak failde herhangi bir nefret, husumet veya düşmanlık hissi bulunmamaktadır.65 Örneğin fail düşmanlık hissi söz konusu olmaksızın, göçmen olan bir kimseyi göçmenlere karşı olduğu ve göçmenlerin polise başvurmaktan çekinecekleri gerekçesiyle hedef seçebilmekte ya da kendi bölgesinde homoseksüellere karşı şiddet uygulamak kabul gören bir davranış biçimi ise kendi akran grubunda takdir görebilmek için homoseksüellere karşı sırf homoseksüel oldukları için şiddet uygulayabilmektedir.66 Bu bağlamda, fail mağdurun kim olduğundan çok neyi ve kimi temsil ettiğini esas alarak, özellikle mağdurun temsil ettiğini düşündüğü değerlere ya da gruba karşı harekete geçmektedir. 67 Bu nedenle, nefret suçlarına ilişkin düzenlemeler yapılır iken suçun işlendiğinin kabulü ya da ağırlaştırıcı sebebin uygulanabilmesi için düşmanlık, nefret ya da husumet saikinin varlığını arayan bu nedenle “Düşmanlık Saiki Modelini” (The Hostility Model) benimseyen ülkeler olduğu gibi, failin sahip olduğu ayrımcılık duygusuyla mağdurun karakteristik özelliğine karşı hareket etmesini suçun varlığı ya da ağırlaştırıcı sebebin uygulanabilmesi için yeterli bulan ve Ayrımcı Seçim Modelini (The Discriminatory Selection Model) benimseyen ülkeler de bulunmaktadır. 68 Örneğin, Belçika, Kanada ve Ukrayna düşmanlık saiki modelini benimsemiştir. Belçika Ceza Kanunu’nun 377. maddesinde69 nefret 65 OSCE, ODIHR, s.46 66 OSCE, ODIHR, s.48. 67 OSCE, ODIHR, s.17. 68 OSCE, ODIHR, s.46 69 Article 377 of the Penal Code of Belgium, OSCE, ODIHR, s.47.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1