336 Soykırım Sözleşmesinin Gazze’de Uygulanması Davasında Uluslararası Adalet Divanı’nın İhtiyati Tedbir Kararı 1. Güney Afrika’nın Talepleri Güney Afrika’nın Divandan talep ettiği ihtiyati tedbirler dokuz maddelik nispeten teferruatlı uzun bir liste oluşturmaktadır.19 Kısaltarak belirtecek olursak tedbirlerde İsrail’in: Gazze’deki askeri operasyonlarını derhal askıya alması (1 ve 2); (ve Güney Afrika’nın) Soykırım Sözleşmesi uyarınca Filistin halkına karşı soykırımı önleyecek bütün tedbirleri alması (3); Soykırım Sözleşmesinin II. maddesinde sayılan eylemlerden vazgeçmesi (4); Filistinlilerin evlerinden zorla çıkarılması ve yerinden edilmesini önleyecek tedbirler alması; yeterli yiyecek ve suya, yakıt, barınak, giyecek, hijyen, sağlık malzemeleri gibi insani yardıma ulaşmalarının ve sağlık hizmetlerinden yararlanmalarının önündeki engelleri kaldırması ve Gazze’yi Filistinliler için yaşanmaz kılacak uygulamalardan vazgeçmesi (5); Kendi askeri kuvvetlerinin veya denetimindeki diğer silahlı grupların yukarıdaki belirtilen (4 ve 5.paragraflar) eylemlerini ve soykırım, soykırıma teşvik, teşebbüs veya bu amaçla suç ortaklığı teşkil eden eylemlerini engelleyecek; buna aykırı hareket edenlerin cezalandırılması için tedbirler alması (6); Soykırım iddialarıyla ilgili delillerin yok edilmesini önleyecek tedbirler alması ve Gazze’de uluslararası misyonların delil toplama faaliyetlerine engel olmaması (7); anılan bütün tedbirlerin uygulanmasıyla ilgili karar tarihinden itibaren bir hafta içinde Divana bir rapor sunması ve Divanın uygun göreceği şekilde periyodik raporlar sunması (8); bu davaya konu olan ihtilafı ağırlaştıracak veya çözümünü daha zor hale getirecek eylemlerden kaçınması (9) öngörülmektedir. Divan 26 Ocak 2024 kararında Güney Afrika’nın ihtiyati tedbir talebini kabul etmiş ve İsrail’den birtakım tedbirler almasını istemiştir. Divan ihtiyati tedbir kararı verirken tarafların talepleriyle bağlı değildir; onların taleplerinden kısmen veya tamamen farklı tedbirleri kararlaştırabilir.20 Bu davada Divan’ın kısmen farklı, daha yerinde ifadeyle 19 Application of South Africa. 20 UAD İç Tüzüğü, madde 75, § 2. Geçmiş uygulamalarda Divanın ihtiyati tedbir alınmasını kabul ettiği durumlarda talep edilenlerden az veya çok farklı karar verdiği görülmektedir. Mesela bk. Genocide case (Gambia v. Myanmar), Provisional Measures, I.C.J. Reports 2020, s. 28; Alleged Violations of the 1955 Treaty of Amity, Economic Relations, and Consular Rights (Iran v. United States of America), Provisional Measures, Order of 3 October 2018, I.C.J. Reports 2018 (II), s. 651; Application of the International Convention for the Suppression of the Financing
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1