Türkiye Barolar Birliği Dergisi 172.Sayı

337 TBB Dergisi 2024 (172) Mehmet Emin ÇAĞIRAN Güney Afrika’nın talebini hem içerik hem de üslup olarak farklılaştırarak karar verdiği görülmektedir. Divanın karar verdiği tedbirler listesinin Güney Afrika’nın teklif ettiği listeden farklı olması, bilhassa İsrail’in askeri operasyonları askıya almasıyla ilgili 1 ve 2 numaralı tekliflerin kabul görmemesi ihtiyati tedbirler aşamasında oldukça ihtiyatlı hareket etme “politikasından” kaynaklandığını söyleyebiliriz. Tabii bu ihtiyatın ihtiyatı tedbirlerin sebebi hikmetiyle ne ölçüde bağdaştığı ayrı bir meseledir. 2. Alınan Tedbirlerin Kapsamı a. Soykırım Fiillerini Önleme ve Teminat Yükümlülüğü Kararda tedbirler altı paragraf olarak ifade edilmiştir.21 Kararlaştırılan ilk iki tedbirde Soykırım Sözleşmesinin II. maddesine atıfla İsrail’den bu maddede sayılan fiillerin işlenmesini önlemek için elinden gelen bütün tedbirleri alması ve askeri kuvvetlerinin bu fiilleri işlememesine dair teminat vermesi istenmektedir. Divan burada Güney Afrika’nın listesindeki 3 ve 4 numaralı talepleri “küçük” bir değişikle birlikte ifade etmektedir. Güney Afrika’nın 4 numaralı talebi İsrail’in soykırım oluşturan fiillerden “vazgeçmesi” (desist from) şeklinde iken Divan bu fiillerin işlenmesini önlemek için tedbir almaktan bahsetmektedir. Fark önemlidir, zira “vazgeçmede” yapılmakta olan bir şeyin terkedilmesi söz konusudur. Dolayısıyla anılan fiillerden vazgeçme talimatı o fiillerin hâlihazırda işleniyor olduğunu varsaymaktadır. Divanın ifadesi ise nötrdür; muhatabının yaptıklarıyla ilgili bir değerlendirme içermemektedir, hatta daha ziyade geleceğe matuf olarak alındığı söylenebilir. Divanın bu aşamada taraflardan birisini itham ettiği imalarından kaçınmak için böyle bir ifadeyi tercih ettiği anlaşılmaktadır. Nitekim yukarıda işaret ettiğimiz üzere Divan Soykırım Sözleşmesinin ihlali meselesiyle değil Sözleşmedeki hakların korunmasını gerektiren şartların varlığı üzerinde durmaktadır. of Terrorism and of the International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination (Ukraine v. Russian Federation), Provisional Measures, Order of 19 April 2017, I.C.J. Reports 2017, s. 139. 21 Order 26 January, § 86.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1