343 TBB Dergisi 2024 (172) Mehmet Emin ÇAĞIRAN belirten bir raporu bir ay içerisinde Divana vermesi talep edilmektedir. İhtiyati tedbirlerin gerektiği gibi uygulanmasını takip açısından rapor yükümlülüğü önemlidir. İhtiyati tedbirler telafi edilmez zararların ortaya çıkma ihtimali olan acil durumlarda başvurulan bir enstrümandır. Bu sebeple hemen hayata geçirilmesi, dolayısıyla da bir an önce uygulanıp uygulanmadığının denetlenmesi gerekir. Divan Gazze saldırısı başladıktan yaklaşık dört ay sonra ihtiyati tedbir kararı vermiştir; (Divanın prima facie kararına göre) soykırım olarak nitelendirilebilecek fiiller durmamış, tersine artarak devam etmektedir. Her geçen günün hatta saatin Gazze’deki İsraillilerin durumunu daha da ağırlaştırdığı açıkça görülmektedir. Bu şartlar altında Divanın İsrail’e rapor için bir aylık süre vermesi durumun vahametiyle bağdaşmayan bir karardır. Çünkü her ne kadar rapor için verilen süre ihtiyati tedbirlerin uygulanmaya başlanacağı süre değilse de uygulamada bu şekilde belirlenen süreler ilgili devletlere uygulamaya geçmeleri için tanınan zaman marjı olarak yorumlanmaktadır. Ayrıca, İsrail’den talep edilen tedbirler teknik olarak alınması ve uygulanmaya koyulması zaman alacak şekilde çok ve karmaşık değildir. Bir benzetme yapılacak olursa, bunlar insan haklarından negatif, yani devletin bir şey yapması değil yapmaması anlayışına dayalı, hemen talep edilebilir, hemen uygulamaya konulabilir haklar olarak nitelenen medeni ve siyasi haklar gibidir. Her devlet bunları hemen uygulamak kapasitesine sahiptir; bunun raporlanması da çok daha kısa sürede mümkündür. Bütün bu hususlar ortada iken Divan rapor meselesinde de Güney Afrika’nın talebini tam olarak dikkate almayarak farklı karar vermiştir. Sonuç olarak, Güney Afrika’nın 8 numaralı talebinde öngörüldüğü gibi İsrail’in karardan en geç bir hafta sonra rapor vermesi ve daha sonra belirli periyotlarda ilave raporlar hazırlaması kararın gerekçesini oluşturan aciliyet unsuruyla daha tutarlı ve yerinde bir karar olurdu. B. 16 Şubat 2024 İlave Tedbir Kararı 26 Ocak kararından kısa süre sonra İsrail’in operasyonları durdurmak bir yana Gazze’de Refah şehrine saldırma niyetini açıklaması üzerine37 37 İsrail Başbakanlığı’ndan 9 Şubat 2024’te yapılan açıklamada Refah’taki Hamas güçlerine operasyon yapılacağından sivillerin şehri boşaltması istenmiş, Başbakanın bu amaçla IDF (İsrail Savunma Kuvvetleri) ve güvenlik biriminden sivillerin boşaltılması ve Hamas güçlerinin yok edilmesine yönelik bir planı Kabineye sunmasını istediği belirtilmiştir. (Israel Prime Minister’s Office, A message from the
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1