Türkiye Barolar Birliği Dergisi 172.Sayı

344 Soykırım Sözleşmesinin Gazze’de Uygulanması Davasında Uluslararası Adalet Divanı’nın İhtiyati Tedbir Kararı Güney Afrika Divana tekrar müracaat etmiş ve bölgede zaten çok vahim olan şartların daha da kötüleşeceğini gerekçe göstererek ilave ihtiyati tedbirler alınmasını istemiştir.38 Güney Afrika’ya göre bu durum Soykırım Sözleşmesi yanında Divanın 26 Ocak kararının da ihlalidir. Güney Afrika müracaatında ilave tedbirler alınmasının hukuki temellerinden bahsetmiş fakat hangi tedbirleri talep ettiğini müşahhas olarak belirtmemiştir. Güney Afrika’nın müracaatında ilave tedbirler için Divan İç Tüzüğünün 75. maddesinin ilk paragrafı anılmaktadır. Söz konusu paragrafta Divana davanın şartlarına göre kendi inisiyatifiyle ihtiyati tedbirler alma yetkisi verilmektedir. İsrail yaptığı yazılı değerlendirmede bu hükmün Divanın kendiliğinden (proprio motu) karar vermesiyle ilgili olduğunu, dolayısıyla bir müracaatın hukuki temelini oluşturmadığını belirtmiştir.39 Paragrafın açık ifadesi bu tenkidi doğrulamaktadır. İç Tüzükte ilave ihtiyati tedbirler için en uygun hukuki dayanak 76. maddenin ilk paragrafıdır. Burada “Divan davada nihai hüküm verilmeden önce herhangi bir zamanda taraflardan birinin talebiyle veya kendiliğinden ihtiyati tedbirlerle ilgili kararını durumdaki bazı değişikliklerin öyle gerektirdiğini düşünürse iptal edebilir veya değiştirebilir” denilmektedir. İsrail’e göre müracaatta bu maddenin anılmaması durumda yeni tedbirleri haklı kılacak herhangi bir değişiklik olmadığının Güney Afrika tarafından da kabul edildiğini göstermekPrime Minister’s Office regarding an operation in Rafah, 9 February 2024, https:// www.goy.Whe/departments/news/spoke-rafa1i090224.) İsrail 12 Şubat’ta saldırıları başlatmıştır. İlk günkü saldırılarda 100’den fazla can kaybı olmuştur. İsrailli yetkililer karadan işgal harekâtı için Mart ayını işaret etmiştir. (Https://www.bbc. com/turkce/articles/c990e249pxqo, 27 Şubat 2024) Refah hâlihazırda Gazze’nin diğer yerlerinde evleri yıkılan ve saldırıya uğrayanların sığınmasıyla Filistinli nüfusun yaklaşık yarısını barındırmaktadır. Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin açıkladığı gibi Filistinli nüfusun Refah’ı boşaltmak gibi bir seçeneği bulunmamaktadır, zira insanların gidebileceği başka bir yer kalmamıştır. (ICRC speaks to Isa Soares amid growing concerns for civilians in Rafah, CNN, 11 February 2024, https://ed iti on. cnn.com/v i deos/world/2024/02/09/exp-rafah-gaza-i crc-m h anna-live-020902psegl-cnni-world.cnn). İsrail ve Kızılhaç referansları Güney Afrika’nın başvuru dilekçesinden alınmıştır. 38 Urgent request for additional measures under article 75 (1) of the Rules of the Court of the International Court of Justice, 12 February 2024. 39 Observation of thes State of Israel on the Republic of South Afrika’s urgent request for additional measures under article 75 (1) of the Rules of the Court dated 12 February 2024, §§ 6-7.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1