348 Soykırım Sözleşmesinin Gazze’de Uygulanması Davasında Uluslararası Adalet Divanı’nın İhtiyati Tedbir Kararı ka ve İsrail arasında olmakla beraber çatışmaların tarafları İsrail ve Hamas’tır. Hamas İsrail’e karşı saldırılarına devam edeceğini beyan etmektedir. Divanın alacağı ihtiyati tedbirler davanın taraflarına hitap etmekte ve onları bağlamakta fakat Hamas bu uygulamanın dışında kalmaktadır.47 Bunun sonucu olarak, ad hoc Hâkim Barak’ın şahsi mütalaasında belirttiği gibi, askeri operasyonların derhal askıya alınması halinde terörist saldırılar karşısında savunmasız kalacak ve vatandaşlarını korumak gibi en temel görevlerini yerine getiremeyecektir.48 Bu savunma dava konusundan bağımsız olarak alındığında makul kabul edilebilir. Fakat davanın konusu Soykırım Sözleşmesinin ihlalidir ve ihtiyati tedbirlerin Sözleşmede korunan haklarla ilgili olması esastır. İsrail’in operasyonları Sözleşmede korunan bir hakka zarar vermediği sürece, yani soykırım olarak sayılan fiillerden olmadığı takdirde Divanın bu çerçevenin dışına çıkarak tedbirler alması ve İsrail’i kendisini ve vatandaşlarını savunmaktan menetmesi yetki aşımı olur. Ancak, tersi bir durum söz konusuysa, yani İsrail Soykırım Sözleşmesinde yasaklanan fiilleri işliyorsa, bu durumda da Divanın görevi operasyonların kısmen veya tamamen durdurulması yönünde tedbir almaktır. Divanın nasıl davranması gerektiğini belirleyecek olan ise olaylarla ilgili yapacağı hukuki tespittir. 7 Ekim’den bugüne, Gazze’de yaşanan olayların bu iki farklı yorumundan hangisinin ne ölçüde haklı olduğu Divan’ın esasla ilgili vereceği kararla ortaya çıkacaktır. Fakat ihtiyati tedbirler işlevleri itibariyle nihai karardan önce, hatta çoğu kez davanın başlangıç aşamasında alınmak durumundadır. Yani tarafların farklı yorumlarının ve iddialarının kesin olarak doğru olup olmadıkları henüz belirlenmemişken ihtiyaten alınan tedbirlerle taraflara belirli yükümlülükler getirilmektedir. Bu yükümlülüklerle belirli eylemleri yapmaktan men edilen veya belirli şekilde davranması istenen bir tarafın bunun sonucu olarak uğradığı hak kaybı veya yaşadığı mağduriyetin davanın selameti açısından ne ölçüde gerekli olduğu veya gerçekten gerekli olup 47 Oral proceedings, Israel, Verbatim Record 24/2, 12 January 2024, s. 63. Divan kararlarının davanın tarafları dışındakilere etkisiyle ilgili bk. Application of the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (Bosnia and Herzegovina v. Yugoslavia (Serbia and Montenegro)), Provisional Measures, Order of 13 September 1993, I.C.J. Reports 1993, § 40. 48 Order 26 January, Separate opinion of Judge Barak, § 48.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1