102 Sosyal Güvenlik Hakkının Bireysel Başvuru Yoluna Konu Edilebilirliği kamların yetkisinde ve takdir alanında olup yargısal makamların bu meseleler hakkında karar verecek donanımı yoktur.10 Literatürde sosyal hakları ötekileştiren bu argümanlar, insan haklarının bütünselliği ilkesine, sosyal haklarla klasik haklar arasındaki benzerliklere ve sosyal hakların yargılanabilirliğini gösteren örneklere dayanan karşı tezlerle çürütülmüştür. Buna göre sosyal haklardan yoksun bir insan hakları anlayışı toplumun önemli bir bölümü için gerçek bir özgürlük vaadinde bulunamaz ve klasik hakların teorik ve hayali olarak kalmasına yol açar.11 Ayrıca tıpkı sosyal haklar gibi klasik haklar da bazı belirsizlikler içerir, maliyet gerektirir ve politik karar alım süreçleriyle yakından ilgilidir.12 Söz gelişi özel yaşama saygı hakkı, ifade özgürlüğü, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı gibi pek çok klasik hak muğlak ve açık dokulu bir biçimde formüle edilmekte ve yargısal pratiklerle anlam bulmaktadır. Söz konusu haklarla ilgili yargısal pratik oluşturabilen mahkemeler pekâlâ sosyal haklarla için de genelgeçer ilkeler oluşturabilir.13 Maddi ve manevi bütünlüğün korunması hakkıysa gerektirdiği güvenlik teşkilatı, hastaneler, personel, personelin eğitilmesi ve ekipman için en az sosyal haklar kadar ciddi harcamalar yapılmasını ve politika üretilmesini gerekli kılar.14 O hâlde 10 Tolga Şirin, “Bir İhtimal Daha Var O da Ölmek mi Dersin? (Sosyal İnsan Haklarının Anayasa Şikayeti Yoluyla Dava Edilebilirliği Lehine Tezler ve Öneriler)”, s. 343; Malcolm Langford, “The Justiciability of Social Rights: From Practice to Theory”, Social Rights Jurisprudence: Emerging Trends in International and Comparative Law, ed. Malcolm Langford, New York: Cambridge University Press, 2008, s. 30. 11 Yolcu, s. 95; Tanör, ss. 63-65. 12 Ida Elisabeth Koch, “Economic, Social and Cultural Rights as Components in Civil and Political Rights: A Hermeneutic Perspective”, The International Journal of Human Rights, 2006, C. 10, S. 4, s. 406; Engin Yıldırım, “Uluslararası Deneyimler Işığında Sosyal Hakların Dava Edilebilirliği ve Anayasa Yargısı: Bir Scylla ve Charybdis İkilemi mi?”, Haşim Kılıç’a Armağan, ed. Ali Rıza Çoban vd., Ankara: Kalkan Matbaacılık, 2015, s. 1133 vd; Tolga Şirin, “Bir İhtimal Daha Var O da Ölmek mi Dersin? (Sosyal İnsan Haklarının Anayasa Şikâyeti Yoluyla Dava Edilebilirliği Lehine Tezler ve Öneriler)”, s. 343. 13 Aoife Nolan vd., The justiciability of social and economic rights: An updated appraisal, New York: CHRGJ Working Paper no. 14, 2007, s. 11. 14 Ruth Gavison, “On the Relationships Between Civil and Political Rights, and Social and Economic Rights”, The Globalization of Human Rights, ed. Jean-Marc Coicaud, Michael W. Doyle, Anne-Marie Gardner, Tokyo/New York/ Paris: United Nations University Press, 2003, ss. 34-35.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1