105 TBB Dergisi 2024 (173) Enes KETHÜDA çeşitli öneriler geliştirilmiştir.28 Bunların bir kısmı sosyal hakların en azından özünü korumayı mümkün kılan bir yaklaşım geliştirilmesi29 gerektiğini savunurken diğer bir kısmı, uluslararası insan hakları belgelerinde sosyal haklarla ilgili sorunları gideren değişiklikler yapmayı, bunlara yeni protokoller eklemeyi önermektedir.30 Bu doğrultuda sosyal hakların İHAS’a eklenmesine yönelik üç girişim olmuşsa da bunlar çeşitli sebeplerle akim kalmıştır.31 Mevcut çalışmanın temelinde yatan diğer bir yaklaşımsa sosyal hakların hâlihazırda güçlü düzenlemelerle ve koruma mekanizmalarıyla güvence altına alınan medeni ve siyasi haklar kapsamında dolaylı olarak korunmasıdır (indirect protection). Söz konusu koruma yöntemi esas itibarıyla insan haklarının bütünselliği ve karşılıklı bağımlılığı ilkelerine dayanmaktadır. Anılan ilkelere göre insan hakları ancak bir bütün hâlinde ve birbirlerine destek olarak hak öznelerine gerçek bir özgürlük ve haysiyetli bir yaşam sunabilir. Diğer bir ifadeyle insan hakları birbirine bağımlıdır ve ancak birbiriyle dayanışma hâlinde gerçek anlamda hayata geçebilirler.32 Bunun bir sonucu olarak insan hakları, birbiriyle olan organik ya da bağlamsal iç içe geçmiş28 Bu konuda bkz. Şirin, “Bir İhtimal Daha Var O da Ölmek mi Dersin? (Sosyal İnsan Haklarının Anayasa Şikayeti Yoluyla Dava Edilebilirliği Lehine Tezler ve Öneriler)”, ss. 341–66. 29 İzzet Mert Ertan, “Sosyal Hakların Özü: Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi Standartlarında Öz/Çekirdek Yükümlülükler”, Sosyal Adalet için İnsan Hakları: Sosyal Haklar, ed. Kıvılcım Akkoyunlu Ertan, Filiz Kartal, Yeliz Şanlı Atay, Ankara: TODAİE Yayınları, 2014, ss. 85–86, 92–93; CESCR, General Comment No. 3: The Nature of States Parties Obligations, 1990, § 10. 30 Chisanga Puta-Chekwe, Flood Nora, “From Division to Integration: Economic, Social, and Cultural Rights as Basic Human Rights”, Giving Meaning to Economic, Social, and Cultural Rights, ed. Isfahan Merali, Valerie Oosterveld, Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2001, s. 45.causing the pole inequality relations between men and women. Therefore, in this study wanted to dismantle the detail view of some theories, both social and feminist about gender relations in the family. Each of these theories (structural functional, conflict and feminist 31 Bu konuda bkz. Ida Elisabeth Koch, Human Rights as Indivisible Rights: The Protection of Socio-Economic Demands under the European Convention on Human Rights, Leiden/Boston: Martinus Nijhoff Publishers, 2009, ss. 321–26. 32 Nitekim Dünya İnsan Hakları Konferansında kabul edilen Viyana Bildirisi ve Eylem Planı’nda insan haklarının “... indivisible (bölünmez), interdependent (karşılıklı bağımlı) ve interrelated (karşılıklı ilişkili) ...” olduğu vurgulanmaktadır. (Vienna Declaration and Programme of Action <https://www.ohchr.org/en/ professionalinterest/pages/vienna.aspx (26/11/2023)).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1