113 TBB Dergisi 2024 (173) Enes KETHÜDA ma hakkı” nitelemesiyle bağlı kalmış ve konu bakımından yetkisizlik neticesine ulaşmıştır. Buna karşılık Mahkeme diğer pek çok kararında çalışma yaşamına dair şikâyetleri özel yaşama ve aile yaşamına saygı hakkı kapsamında görmüştür. Mahkeme bu davalarda “…özel hayata saygı hakkının kişinin çevresinde bulunanlarla temas kurma hakkını içerdiğini, özel bir sosyal hayat sürdürmeyi güvence altına aldığını ve kişilerin mesleki hayatlarının özel hayatlarıyla sıkı bir ilişki içinde olduğunu vurgulamıştır.”.71 Mahkeme bu davalarda çalışma hakkıyla özel yaşama ve aile yaşamına saygı hakkı arasındaki ilişki bakımından İHAM’a paralel ilkeler oluşturmuştur.72 Sonuç olarak Anayasa Mahkemesinin İHAM içtihadını aşmak bir yana, onu taklit ederken dahi bazı çelişkili kararlara imza attığı gözlemlenmiştir. Dolayısıyla Mahkemenin ulusal bir denetim organı olması, yetkisini doğrudan Anayasa’dan alması gibi olumlu dinamikleri sosyal haklar ve insan haklarının bütünselliği ilkesi lehine kullanamadığını ve İHAS’ın 53. maddesinde yer alan asgari eşik ilkesinin gerekliliklerini yerine getiremediğini söylemek yanlış olmayacaktır. C. Sosyal Güvenlik Hakkının Bireysel Başvuru Kapsamındaki Haklarla İlişkisi Sosyal haklar arasında yer alan sosyal güvenlik hakkı, liberal karakteriyle ön plana çıkan İHAS’ın ve Anayasa’daki bireysel başvuru yolu için öngörülen koruma alanının dışında yer almaktadır. Buna karşılık insan haklarının karşılıklı bağımlı ve geçirgen yapısı, sosyal güvenlik hakkının da bireysel başvuru usulü kapsamında yer alan bir dizi klasik hak çerçevesinde koruma görmesini sağlamaktadır. Her şeyden önce Sözleşme’nin kural olarak hak öznelerine bir sosyal yardım veya güvence talep etme hakkı tanımadığını vurgulamak gerekir. Sosyal güvenlik hakkının dolaylı olarak korunmasındaki genel kural, hak öznelerinin yalnızca taraf devletlerin hâlihazırda tanıdığı sosyal ödenekleri dava konusu edebilmesidir. Dolayısıyla Sözleşme, ESKHS ve ASŞ gibi sosyal haklara özgü belgelerin aksine taraf devlet71 Fatih Özaltın ve İbrahim Esinler [GK], B. No: 2019/17374, 29/11/2023, § 30. 72 Tamer Mahmutoğlu [GK], B. No: 2017/38953, 23/7/2020, §§ 84-90.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1