118 Sosyal Güvenlik Hakkının Bireysel Başvuru Yoluna Konu Edilebilirliği bazı delillere ulaşamamış olmasını ve kararı üst yargı merciine taşıyamamış olmasını dikkate alarak adil yargılanma hakkının ihlal edildiği sonucuna ulaşmıştır.91 Prime dayanan sosyal yardımları konu edinen söz konusu karardan sonra Mahkeme Salesi/İtalya kararında devletin kamu yardımı biçiminde sunduğu ve hak öznelerinin katkısına dayanmayan sosyal ödenekleri de medeni hak kapsamında görmüştür.92 Söz konusu kararda Mahkeme, sosyal güvenlik sistemlerinin çeşitliliğine değindikten sonra bunların hak sahipleri üzerinde doğurduğu sonuç bakımından oldukça benzer olduğunu vurgulamıştır. Bu nedenle Mahkeme dinamik bir yorumla93 ve muamele eşitliği ilkesine dayanarak artık katkıya dayanmayan ödenekleri de katkıya dayanan ödenekler gibi altıncı madde bağlamında “medeni hak” olarak değerlendirmeye karar vermiştir.94 Ayrıca Mahkemeye göre dava konusu malûliyet ödeneği, bireysel ve ekonomik bir menfaat olması ve hak öznesinin geçim kaynakları üzerindeki yoğun etkisi nedeniyle medeni haklarla benzeşmektedir.95 Esasa dair incelemedeyse Mahkeme, ödeneğin başvurucu bakımından önemini, davanın karmaşık olmamasını ve başvurucunun davanın uzaması üzerinde etkili olmamasını dikkate alarak altı yıllık bir yargılama süresinin makul sürede yargılanma hakkını ihlal ettiği sonucuna ulaşmıştır.96 Sözü edilen iki kararın ardından Mahkeme birçok kararda katkıya dayansın veya dayanmasın farklı sosyal güvenlik ödeme türlerini altıncı maddenin sağladığı çeşitli güvenceler kapsamında ele almıştır. Söz gelimi Mahkeme ölüm aylığı talebinin dava sürerken çıkarılan bir yasa nedeniyle reddedilmesini silahların eşitliği ilkesi,97 maluliyet aylığıyla 91 ibid, §§ 44-46. 92 Salesi/İtalya, §§ 18 vd. 93 Sözleşme düzeni bakımından oldukça önemli bir yorumlama aracı olan dinamik yorum metodu, normların zamanın yarattığı dönüşüme paralel olarak yorumlanmasını sağlayarak Sözleşme’nin çağın koşullarına uyarlanması işlevi görür. (Gerards, General Principles of the European Convention on Human Rights, s. 51; Harris vd., ss. 7–8; Bates,.). 94 Salesi/İtalya, § 19. 95 ibid. 96 ibid, §§ 20-25. 97 D’Amico/İtalya, B. No: 46586/14, 17/02/2022. Yasamanın sürmekte olan bir yargılamaya etkisiyle silahların eşitliği ilkesi arasındaki ilişki için bkz. İnceoğlu, Adil Yargılanma Hakkı: Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru El Kitapları Serisi - 4, ss. 125–26.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1