125 TBB Dergisi 2024 (173) Enes KETHÜDA taksitler hâlinde geri talep edilmesini129 ve mevzuatta vadedilen sosyal yardımların kaynak yetersizliği bahane edilerek hukuki güvenlik ilkesine aykırı bir biçimde ödenmemesini130 Sözleşme’ye aykırı bulmuştur. Mahkemeye göre her ne kadar kamu yararı taraf devletlerin sınırlı kamu kaynaklarının paylaştırılması konusunda hassas davranmasını gerektiriyorsa da yetkili makamlar, özellikle de sosyal yardımlar gibi bireyin geçimi bakımından oldukça önemli olan konularda ve kendi hatalarından kaynaklı sorunlarda titizlikle davranmalı ve ölçülü kararlar almalıdır.131 Tıpkı İHAM gibi Anayasa Mahkemesi de ilk davalardan itibaren -bazı istisnai çelişkili kararlara rağmen132- sosyal güvenlik hakkıyla mülkiyet hakkı arasındaki ilişkiyi yukarıda temas edilen Stec ve diğerleri kararına da atıf yaparak133 içtihadına yansıtmaktadır. Ayrıca Mahkeme yine İHAM’a paralel bir yaklaşımla devlete herhangi bir sosyal güvenlik sistemi oluşturma, belirli türde ve miktarda sosyal yardım sunma gibi ödevler yüklememekte, hâlihazırda vadedilen sosyal güvenlik güvenceleri kapsamında değerlendirme yapmaktadır. Dolayısıyla Anayasa’nın 35. maddesi öznelerine herhangi bir yardım ve aylık talep etme hakkı tanımamaktadır. Ancak hak öznelerinin bu yöndeki taleplerinin kanuni düzenleme ve tutarlı yargı içtihatlarına dayanması durumunda meşru beklenti oluşmakta ve mülkiyet hakkı uygulanabilir hâle gelmektedir.134 Bunun için başvurucuların mevzuatta veya içtihatta belirlenen koşulları taşıması gerekir. Mevzuatta aranan şartların sağlanmaması durumunda Mahkeme mülkiyet hakkının uygulanmasını sağlayacak bir meşru beklentinin oluşmadığı sonucuna varmaktadır.135 Söz gelimi Mahkeme, boşandıktan sonra eşiyle birlikte yaşamaya devam eden bir kadının ölüm aylığına dair taleplerinin yasa ve bu konudaki içtihatla uyumsuz olduğu gerekçesiyle meşru beklenti oluşturmadığına karar vermiştir. Zira ebeveynleri ölen bekar kadınları destekleyen bu aylığın kötüye kullanımını engellemeyi amaçlayan 129 Čakarević/Hırvatistan, B. No: 48921, 26/04/2018, §§ 77-91. 130 Fedulov/Rusya, §§ 70-81 131 Moskal/Polonya, §§ 67-76. 132 Atasayan, ss. 479–80; Yolcu, s. 361; 133 Ramazan İpek, B. No: 2012/1105, 17/7/2014, § 17. 134 Zekiye Şanlı, § 38; 135 Ramazan İpek, §§ 25 vd.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1