161 TBB Dergisi 2024 (173) Fatih GÜLER - Çağrı ÇOLAK - İlker KARAÖNDER Louvain Üniversitesi’ndeki “dictator” kavramları ile tanımlanmıştır.3 Kıta Avrupası ülkelerinde tarihsel olarak, rektöre idari işlerde yardımcı olan ve üniversitelerde bugünkü genel sekretere karşılık gelen amirler, genellikle hukukçular arasından seçilen yetkililer olup “dictator”, “notarius”, “syndicus”, “registrar” gibi isimlerle ifade edilmekteydi.4 Bu bağlamda üniversite genel sekreterleri için Avusturya’da “universitätsdirektor”, Belçika’da “regierungs commissaris” veya “administrateur”, Danimarka’da “administrationchef”, Finlandiya’da “förvaltungsdirektor”, İsviçre’de kanton üniversitelerinde “administrateur” veya “verwaltungsdirektor”, İtalya’da “direttore administrativo” ünvanları kullanılmakta ve söz konusu makama atama ilgili bakan tarafından yapılmaktadır. İsveç ve Norveç’te ise “universitetsdirektor”, bakanlar kurulunca atanmaktadır.5 Türkiye’de genel sekreterlik kurumunun teşkili, üniversite reformundan kısa bir süre sonra gerçekleşmiştir. Dolayısıyla reforma hukuki dayanak teşkil eden 31.05.1933 tarih ve 2252 sayılı “İstanbul Darülfünununun İlgasına ve Maarif Vekâletince Yeni Bir Üniversite (İstanbul Üniversitesi) Kurulmasına Dair Kanun”da genel sekreterlik kurumuna yer verilmemiştir. 20.07.1944 tarihli “İstanbul Teknik Üniversitesi Hakkında Kanun”da ise genel sekterlik kurumu ile ilgili bir hüküm bulunmamasına rağmen kanuna ekli kadro cetvelinde “umumi kâtip” adıyla genel sekreterlik kurumuna yer verildiği görülmektedir. Genel sekreterlik kurumuna yer verilen ilk hukuki düzenleme, 13.06.1946 tarih ve 4936 sayılı Üniversiteler Kanunu’dur. Mezkûr kanunda genel sekreter, “rektörün emrinde ve idare örgütünün başında olan kamu görevlisi” olarak tanımlanmıştır. Üniversite yönetim kuruluna katılma hakkını haiz genel sekreter, üniversite yönetim kurulunun kararı ve rektörün teklifi üzerine Millî Eğitim Bakanı tarafından atanmaktadır. Bu düzenlemeyle birlikte genel sekretere; idari personelin görev dağılımını rektörün onayına sunma, diğer idari personelin atanması konusunda rektöre teklif yapma, bütçe hazırlama ve memur disiplin kurulu başkanlığı yapma yetkileri tanınmıştır. 3 Kemal Gürüz, Dünyada ve Türkiye’de Yükseköğretim Tarihçe ve Bugünkü Sevk ve İdare Sistemleri, 2. Baskı, YÖK Yayını: Ankara, 2003, s. 15. 4 Kemal Gürüz, s. 61. 5 İhsan Doğramacı, Türkiye’de ve Dünyada Yükseköğretim Yönetimi, Meteksan: Ankara, 2007, s. 5.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1