237 TBB Dergisi 2024 (173) İlknur DENİZ lir.37 Birden çok paydaşın önalım davası açması durumunda; her paydaşın durumu birbirinden bağımsız olduğundan, aralarında mecburi dava arkadaşlığı bulunmamaktadır ancak ihtiyari dava arkadaşı olabilirler.38 Birden çok paydaşın dava açması halinde dava konusu payın nasıl paylaşılacağı hususunda kanunda bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu hususta doktrindeki bir görüşe göre; paydaşların tümünün dava açması halinde paydaşlar, dava konusu üzerinde eşit oranda hak sahibi olmaktadır.39 Paydaşlardan yalnız birkaçının önalım hakkını kullanması, diğerlerinin kullanmaması durumunda yalnızca bu hakkı kullanan paydaşların payı artarken, diğerleri önalım hakkından faydalanamaz. Diğer görüşe göre; önalım hakkını kullanan her paydaş, payı oranında hak sahibi olmalıdır.40 Önalım davası, davalı sıfatı bakımından incelendiğinde; TMK md.734/1 hükmünde de açıkça ifade edildiği üzere önalım hakkı payı satın alan üçüncü kişiye karşı kullanılabilir. Dolayısıyla önalım davasında davalı sıfatı payı satın alan üçüncü kişidir.41 Yasal önalım hakkının payı satın alan üçüncü kişiye karşı kullanılması halinde; davalı üçüncü kişi, söz konusu hak kanundan doğan ödev niteliğinde olduğundan, böylesine hakkın varlığından haberdar olmadığını öne sürerek iyi niyet iddiasında bulunamaz. Yasal önalım hakkı kanundan doğan kısıtlama olduğundan, üçüncü kişinin iyi niyet iddiasında bulunamaması için kanun koyucu söz konusu hakkın şerhine ihtiyaç duymamıştır.42 TMK m.733 hükmü kapsamında; yasal önalım hakkı satışın hak sahibine bildirilmesinden itibaren üç ay, her halde satışın yapıldığı tarihten itibaren iki yıl içerisinde kullanılmalıdır. Davanın bu süreler içerisinde açılmaması durumunda dava açma hakkı sona erer.43 Söz konusu bu süreler hak düşürücü nitelikte olup, bu sürelerin kaçırıldığına ilişkin savunma itiraz niteliğindedir ve yargılamanın her aşamasında ileri sürebilir, hâkim tarafından resen nazara alınır.44 37 Eren, Önalım Hakkı, s.118. 38 Kırkbeşoğlu, s.151. 39 Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s.562. 40 Eren, s.421-422. 41 Ayan, 482. 42 Turhan Esener/Kudret Güven, Eşya Hukuku, Ankara, 2012, s.257. 43 Eren, Önalım Hakkı, s.120; Kırkbeşoğlu, s.160. 44 Kırkbeşoğlu, s.158.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1