254 Yasal Önalım Hakkı ve Bu Hakkın Kullanılmasında Fiili Taksim Olgusu sağlamak ve bu sayede maliyeti azaltmak, tarımsal verimliliği arttırmaktı. Buna ek olarak TKAKK genel gerekçesi incelendiğinde; toprakların ve arazi bütünlüğünün korunmasının gerekliliği üzerinde durulmaktadır.109 Dolayısıyla kanun koyucunun yasal önalım arkasındaki genel iradesi toprakları korumak, toprakların bütünlüğünü sağlamak ve bölünmesinin önüne geçmektir. TKAKK m.8/İ/II hükmünün yürürlükte olduğu dönemde verilen bir kararda;110 taşınmaz üzerinde fiili taksim bulunduğu gerekçesiyle önalım davasının reddine karar verilmiştir. Ancak söz konusu kararda yazılan karşı oy yazısında; “Yargısal kararlarda fiili taksim olgusunun varlığı halinde önalım hakkının kullanılamayacağına ilişkin süregelen uygulamaların yasa değişikliği ile birlikte artık tarım arazilerinde devam edilmesi mümkün değildir. Keza, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’na 6537 sayılı Kanun’la, tarım arazisi niteliğindeki bir taşınmazın satılması halinde, o araziyle sınırdaş olan taşınmaz maliklerine önalım hakkı tanımaktadır. Diğer bir deyişle, tek kişi mülkiyetine tâbi bir tarım arazisi satıldığında, bu taşınmazla sınırdaş olan bir diğer komşu taşınmazın maliki önalım hakkına sahip olduğu kabul edildiği halde birçok paydaşı olan paylı bir taşınmazda bir paydaşın payını devretmesine karşın payını satan ve davacının taşınmazda belli bir kısmı kullandığının saptanması halinde önalım hakkını kullanamayacağı çelişki doğurduğu gibi kamu düzeni ve kamu yararı ilkeleri gözetilerek çıkarılan yasaya ve adalet ilkesi ile hakkaniyete uygun düşmeyecektir” ifadesine yer verilmiştir. Demek ki TKAKK m.8/İ/II hükmünün yürürlükte olduğu dönemde tarımsal araziler üzerinde bulunan fiili taksimin önalım hakkının kullanılmasına engel teşkil etmeyeceği yönünde görüşler bulunmaktaydı. Kanaatimizce karşı oyda belirlenen gerekçeler ve ulaşılan sonuç yerindedir. Kanun koyucunun TMK kapsamında paylı mülkiyet konusu taşınmazlar üzerinde diğer paydaşlara önalım hakkı tanımasının amacı; toprakların bölünerek küçülmesini önlemek, paylı mülkiyet ilişkisine yabancıların girmesini engellemek ve taşınmazın mülkiyetini tek elde toplayarak paylı mülkiyet ilişkisini olabildiğince sona erdirmeye çalışmaktır. Nitekim TKAKK mülga m.8/İ/II hükmü de benzeri amacı gü109 TKAKK Genel Gerekçesi, https://legalbank.net/ (e.t. 20.12.2021) 110 Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, 04.06.2020 Tarih, 2016/16017 Esas ve 2020/3404 Karar sayılı Kararı, https://karararama.yargitay.gov.tr/ (e.t.20.12.2021)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1