276 Kambiyo Senetleri Teminat Amacıyla Düzenlenemez mi? -Yargıtay’ın (Özellikle 12. Hukuk Dairesi’nin) İçtihadının EleştirisiSorunu daha etraflıca değerlendiren Ülgen, senedin teminat senedi olduğunun senet metninden anlaşılmaması hâlinde bunun düzenleyen ile lehtar arasında kişisel defi oluşturacağını, ancak söz konusu definin yazılı delil ile kanıtlanması lâzım geldiğini söyledikten sonra bu iddianın sorunu yargılamayı gerektiren (“muhtac-ı muhakeme”) bir sorun hâline getireceğini, dolayısıyla bu durumda senedin teminat senedi olup olmadığının yargılama sonucunda belli olacağını ve bu tür bir senede dayalı kambiyo takibi yapılamayacağını ileri sürmüştür. Yazar açıklamalarının devamında ise senet üzerinde bir kayıt olmadığı için kambiyo senedinin geçerli olduğunu da belirtmiş ve -ilk vardığı sonuçla uyumlu olmayan bir şekilde- lehtarın başlangıçta bu senede dayalı olarak kambiyo senedine müstenit takip yapabileceğini, ancak itiraz üzerine takibin duracağını, devamının mümkün olmayacağını dile getirmiştir.9 3. Yargıtay’ın içtihadını yerinde bulan bu görüşlerin varlığına karşın henüz içtihadın kökleşmediği zamandan itibaren söz konusu yaklaşımın isabetsiz olduğu öğretide seslendirilmeye başlanmıştır. Görebildiğimiz kadarıyla öğretide anılan içtihadı ilk olarak eleştiren Üstündağ, dairenin çözümünün yasaya aykırı olduğunu dile getirmiş ve yukarıda anılan Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 1981 tarihli iki kararına karşı yazılan muhalefet şerhlerini aynen benimseyerek Yargıtay’ın görüşüne karşı çıkmıştır.10 Yargıtay’ın içtihadını haklı olarak eleştiren yazarlardan Türk, -o dönemki içtihadıyla teminat senedinin kambiyo senedi vasfını kaybettireceği düşüncesinde olan- Yargıtay’ın bu görüşü savunmasındaki asıl nedenin teminat senedinin kambiyo senedi sayılıp sayılmamasıntakibin iptal edilemeyeceğini, icra tetkik merciinin/icra mahkemesinin senette ya da ayrı bir belgede yer alan “teminat senedidir” ibaresinin sonuçlarını değerlendirmesine, teminata başvurma şartlarının doğup doğmadığını incelemesine durumunun müsait olmadığını, bu tetkikin ancak mahkemece yapılabileceğini dile getirmiştir (Bkz. Ünal Tekinalp, “Geriye Ciro ve Teminat Senedi Sorunları”, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu XI, Ankara 1994, s. 195). 9 Bkz. Hüseyin Ülgen/Mehmet Helvacı/Arslan Kaya/Füsun Nomer Ertan, Kıymetli Evrak Hukuku, 13. Bası, İstanbul 2021, s. 165-166. Ayrıca bkz. Yargıtay’ın içtihadını çeşitli olasılıklara göre sistematize ederek açıklayarak içtihada katılan Hasan Pulaşlı, Kıymetli Evrak Hukukunun Esasları, 10. Baskı, İstanbul 2023, s. 275 vd. 10 Saim Üstündağ, İcra Hukukunun Esasları, 6. Bası, İstanbul 1995, s. 472.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1