281 TBB Dergisi 2024 (173) Alihan AYDIN Bütün bu olasılıklarda kambiyo senedini devralan kişi senedi esasen taraflar arasında kurulan bir inanç sözleşmesi gereğince yedinde bulundurur. İnanılan senedi bir üçüncü kişiye devretmemeyi, temel ilişki gereği taraflar üstlendikleri yükümlülüklere uygun davrandığı sürece senette mündemiç alacağı talep etmemeyi ve temel ilişkideki borç ortadan kalkınca; verilen örneklere devam edersek, kredi borcu ödenince, yüklenici inşaat sözleşmesinden kaynaklanan borcunu ifa edince, rekabet yapmama süresi sona erince de senedi inanana/düzenleyene iade etmeyi üstlenir. İşte, burada anılan anlamıyla, mevcut veya ileride doğacak bir alacağın güvence altına alınması, bu bağlamda alacaklının artık alacağının varlığını ispat külfeti altına kalmaksızın kambiyo senedinin kendisine sağladığı özel ve hızlı takip yoluna başvurabilme imkânını elde edebilmesi için düzenlenen kambiyo senetleri “teminat senetleri” olarak adlandırılmaktadır. 3. Bu noktada kambiyo senetlerinin bir başka özelliğine daha dikkati çekmek yerinde olacaktır. Kambiyo senetleri soyut nitelikte, yani senette yer alan alacağın doğumuna neden olan ilişkiden bağımsız senetlerdir. Kambiyo senetlerinin soyutluğu iki boyutludur. Bunlardan birincisi ispat soyutluğudur: Kambiyo senedinin alacaklısı temel ilişkideki alacağın varlığını ispatla yükümlü olmaksızın, salt kambiyo senedine dayanarak kambiyo alacağını talep etme imkânına sahiptir. Kambiyo senedinin varlığı, alacağın varlığını tek başına ispata yeter. İkinci boyut ise maddi yönden olan soyutluktur: Kambiyo senedine temel oluşturan ilişkideki alacak hiç var olmasa veya geçersiz olsa bile bu husus kambiyo senedindeki alacağın geçerliliğini etkilemez; zira maddi yönden de kambiyo alacağı temel ilişkideki alacaktan bağımsızdır. Buna göre kambiyo senedine temel oluşturan alacak hiç doğmamışsa veya geçersizse ya da sonradan ortadan kalkmışsa kambiyo alacağı geçerliliğini sürdürmeye devam eder; ancak bu olasılıklarda kambiyo alacağı, alacaklının malvarlığında bir sebepsiz zenginleşme hâli oluşturur.16 16 BK m. 18’de düzenlenen soyut borç ikrarında ise durum tartışmalıdır. Orada da soyut borç ikrarının ispat soyutluğunu sağladığı kabul olunmakla birlikte maddi
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1