319 TBB Dergisi 2024 (173) Sevgi BOZKURT YAŞAR aksine, pay sahibinin oy hakkının azami oy ile sınırlandırılmasında oy hakkı tamamen geri alınmaz, sadece uygulamada kısıtlanır.71 Bu görüşe göre azami oy şartı getirilmesi, oy hakkının sınırlandırılması için tüm pay sahiplerine eşit olarak uygulanan soyut bir standart yaratır. Pay sahiplerinin sonradan getirilen düzenleme esnasında sahip oldukları pay oranlarına göre değişik derecelerde etkilenmesinde eşit muamele ilkesine aykırılık görülemez. Pay sahipliği başlangıçta azami oy şartının getirilme potansiyelini taşımaktadır.72 AktG § 134/I c. 2 pay sahibinin oy hakkının esas sözleşme ile sınırlandırılması için başkaca bir şart aramamıştır. Bu da azami oy şartının sonradan düzenlenmesi bakımından olumlu bir değerlendirme yapılmasına olanak sağlar.73 Burada genel ilkelerin uygulanması gerekli değildir ve böylece eşit işlem ilkesinin düzenlendiği AktG § 53a önem açısından geride kalır.74 Yasama organı, etkilenen pay sahiplerinin çıkarları ile şirketin oy hakkının sınırlandırılması konusundaki çıkarları arasında gerekli dengeyi kendisi sağladığından, azami oy şartının getirilmesi için herhangi bir nesnel gerekçeye gerek yoktur.75 AktG §134/1 c.2’ye göre sınırlama getirilmesinde oy hakları etkilenen pay sahiplerinin kararı gerekli değildir.76 Esas sözleşme değiştirilerek azami oy şartının kaldırılması da mümkündür. Bunun için esas sözleşme değişikliğine ilişkin oy çokluğu ile alınan karar yeterlidir. Kaldırma için daha önce azami oy şartından yararlanan pay sahiplerinin muvafakati aranmaz.77 Alman Federal Yüksek Mahkemesi ise oy gücü etkilenen pay sahiplerinin rızası olmadan esas sözleşmenin değiştirilmesiyle azami oy şartının düzenlenebileceğini kabul etmektedir.78 71 Rieckers, AktG §134, Rn. 12; Arnold, AktG § 134, Rn. 22; Spindler, AktG §134, Rn. 21; Oy gücü doğrudan etkilenen pay sahiplerinin ayrıca tazminat hakları da bulunmaz. BGHZ 70, 117 (126) =NJW 1978, 540; Arnold, AktG §134, Rn. 22. 72 Rieckers, AktG § 134 Rn. 12; karş. Arnold, AktG §134, Rn. 22. 73 Rieckers, §134 Rn. 12karş. BGHZ 71, 40 (45) =NJW 1978, 1316-Kali und Salz. 74 Rieckers, §134 Rn. 12; Hüffer /Koch, §134, Rn.8. 75 BGHZ 71, 40 (45) =NJW 1978, 1316-Kali und Salz; Rieckers, §134 Rn.13; Arnold, AktG §134 Rn.24; Tröger / Zöllner, AktG §134, Rn. 124. 76 BGHZ 70, 117 (125 vd) =NJW 1978,540-Mannesmann; Tröger /Zöllner, AktG §134 Rn.123; Rieckers, AktG §134 Rn.13. 77 Rieckers, Rn.14; Tröger/Zöllner AktG §134, Rn.127. 78 BGH v. 19.12.1977-II ZR 136/76- “Mannesmann”, BGHZ 70, 117,122 ff. =NJW 1978, 540; OLG Düsseldorf v.21.06.1976-6 U 276/75, AG 1976, 215; OLG Celle v. 15. 07.1992-9 U 65/91, AG 1993, 178,180; Grigoleit/Herller, AktG, § 134, Rn. 7; Hüffer/ Koch, §134, Rn.8;
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1