Türkiye Barolar Birliği Dergisi 173.Sayı

326 Anonim Şirketlerde Oy Hakkı Sınırlamalarının (Azami Oy Şartı) Esas Sözleşme Değişikliği ile Kuruluş Sonrası Düzenlenmesi rinden hiçbirinin azami oy limitinden fazla oyu bulunmaması halinde pay sahibinin doğrudan mevcut oy hakkına herhangi bir müdahale söz konusu değildir. Ancak azami oy şartının sonradan bu şekilde düzenlenmiş olması yine de pay sahibinin pay sayısını artırarak, pay sahibinin çoğunluk pozisyonu oluşturmak için gerekli payları satın alarak, sermayeye katılımı ile orantılı oy hakkı edinme ve şirketin kontrolünü ele geçirme şansını ortadan kaldırmaktadır.101 Bu özellikle mutlak bir azami oy limiti getirilmesinde kendisini daha açık bir şekilde göstermektedir. Şöyle ki, ileride yapılacak sermaye artırımlarında, edineceği yeni paylarla azami oy limitini aşan pay sahibinin oy hakları ve dolayısıyla oy gücü kısıtlanırken, küçük pay sahipleri yeni edinecekleri paylardan kaynaklanan oy haklarını kullanabileceklerdir. Bu da aslında rüçhan hakkının fiilen pay sahibinin elinden alınması anlamına gelmekte ve böyle bir düzenlemeye nesnel bir gerekçe gösterilmesini oldukça zorlaştırmaktadır.102 Azami oy şartının dolaylı olarak pay sahibinin oy gücünü sınırlandırdığı bu durumda, pay sahipliği pozisyonuna yine de bir müdahale söz konusudur. Zira şirketin karar alma sürecine ilişkin temel nitelikteki bir kuralı, pay sahibinin şirkete katılımından sonra değiştirmektedir.103 Azami oy şartının pay sahiplerinin hali hazır oy gücünden daha yüksek veya eşit olarak belirlenmesi halinde de bu sebeple pay sahipliği haklarına dolaylı da olsa bir müdahale söz konusu olduğundan, azami oy şartının sonradan esas sözleşme değişikliği ile düzenlenmesi maddi ve şekli şartların sağlanmasını gerektirir. Pay sahiplerinin azami oy şartının getirilmesi sırasında farklı oy gücüne sahip olmaları durumunda eşit işlem ilkesi ayrıca önem arz etmektedir. Azami oy şartının sonradan düzenlenmesinde, daha küçük bir oy gücüne sahip olan pay sahibi daha büyük pay sahibinin oy gücüne ulaşma imkanına sahip iken, büyük pay sahibi oy gücünü daha fazla arttıramamaktadır. Doktrinde pay sahiplerinin şirket paylarını edinme için esas sözleşmesel haklarının olmaması kaydıyla, bu durumun kendileri için hukuken herhangi bir dezavantaj oluşturmayacağı zira daha büyük pay sahibinin mevcut avantajlı durumunun anonim şirketler hukukunda güvence altına alınmadığı vurgulanmaktadır. Bu 101 Bieri, s. 196-197. 102 Von Salis, Stimm-und des Vertretungsrechts, s. 95. 103 Bieri, s. 196-197.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1