333 TBB Dergisi 2024 (173) Sevgi BOZKURT YAŞAR edildiği genel kurulda, toplantıda mevcut bulunan oyların çoğunluğu ile alınır. İlk toplantıda öngörülen toplantı nisabı elde edilemediği takdirde, en geç bir ay içinde ikinci bir toplantı yapılabilir. İkinci toplantı için toplantı nisabı, şirket sermayesinin en az üçte birinin toplantıda temsil edilmesidir. Bu fıkrada öngörülen nisapları düşüren veya nispî çoğunluğu öngören esas sözleşme hükümleri geçersizdir”. Bu halde esas sözleşme ile TTK m. 421/1’den daha ağır bir nisap öngörülmesi mümkündür. Ancak kanunda düzenlenen nisabı hafifleten esas sözleşme hükümleri geçersiz olacaktır. Oy hakkına ilişkin değişikliklerde esas sözleşmede oybirliği aranması mümkün olduğu gibi, pay sahiplerinin asgari oy hakkı dışındaki oy haklarını ilgilendiren esas sözleşme değişiklikleri için ancak etkilenen pay sahiplerinin olumlu oylarının bulunması şartı da öngörülebilir. Bu durumda ilk halde tüm pay sahiplerinin onayı olmaksızın değişiklik gerçekleştirilemeyeceği gibi, ikinci halde ancak ilgili değişiklikten etkilenen pay sahiplerinin olumlu oyu olması halinde oy hakkında sınırlandırma geçerli bir şekilde düzenlenebilecektir.126 Esas sözleşmede belirlenen nisaplara riayet edilmeden oy hakkına bir sınırlandırma getirilmesi halinde ise kabul ettiğimiz görüş uyarınca bu karar iptali kabil bir karar olacaktır. 127 126 Oy hakkına esas sözleşmede yer verilecek çeşitli düzenlemeler ile esas sözleşmesel müktesep hak karakteri verilebilir. Bkz.: Gökdemir Tamer, s. 95, dn. 348; 456; Kalss, s. 62; Schiemer, s. 102, N. 2.3; Karstner/Doralt/Nowotny, s. 196. 127 İsviçre hukukunda sonradan getirilecek oy hakkı sınırlamalarının kural olarak genel kurul kararları bakımından adi nisap olan İsvBK m. 703 uyarınca alınabileceği kabul edilmektedir. Bu düzenlemeye göre genel kurul, kanun veya esas sözleşmede aksi öngörülmedikçe, genel kurulda temsil edilen oyların çoğunluğu ile karar verir. Ayrıca esas sözleşme ile oy hakkı sınırlamaları için İsvBK m. 704/2 çerçevesinde daha yüksek bir nisap öngörülebilir. Von Salis, Stimm-und des Vertretungsrechts, s. 92; Von Salis, Beschränkung, s. 175; Böckli, Aktienrecht 2022 § 8, N. 605; Forstmoser/Meier-Hayoz/Nobel, §24, N.66; Kunz, §12, N. 127. Alman hukukunda da AktG § 134/1’de sadece oy hakkının sınırlandırılabileceği belirtilmiştir. Ancak bu yönde bir karar alınması bakımından ayrı bir yetersayı düzenlenmemiştir. Bu sebeple azami oy şartının sonradan düzenlenmesinde §179/2 uygulama alanı bulur. AktG §179/2 uyarınca esas sözleşmede başkaca bir düzenleme yoksa esas sözleşme değişikliği için genel kurul toplantısında temsil edilen sermayenin en az dörtte üç çoğunluk aranmıştır. Burada ayrıca §133/1’de öngörülen basit çoğunluk kuralı da uygulama alanı bulacak, ilgili karar için kanun veya esas sözleşmede daha yüksek bir nisap belirlenmemiş ise kullanılan oyların çoğunluğu şartı da aranacaktır. Bu durumda olumlu oyların genel kurulda kullanılan oyların çoğunluğunu oluşturması ve aynı zamanda bu olumlu oyların temsil ettiği sermayenin genel kurul toplantısında temsil edilen şirket sermayesinin en az dörtte
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1