337 TBB Dergisi 2024 (173) Sevgi BOZKURT YAŞAR sahiplerinin rızaları olmaksızın genel esas sözleşme değişikliği nisabı olan TTK m. 421/1 çerçevesinde, şirket sermayesinin en az yarısının temsil edildiği genel kurulda toplantıda mevcut bulunan çoğunluğun olumlu oyu ile azami oy şartının düzenlenmesi mümkündür. Bununla birlikte esas sözleşme ile müktesep hak ihdası mümkün olup, esas sözleşmeye konulacak bir düzenleme ile oy hakkının oransallık ilkesine uygun surette belirlenmesi ve oy hakkına bu şekli ile müktesep hak niteliği tanınması mümkündür. Bu halde ise esas sözleşmede azami oy şartının sonradan düzenlenebilmesi için oy hakkı sınırlanan ilgili pay sahibinin rıza göstermesi veya esas sözleşmede bu yönde bir düzenleme söz konusu ise oybirliği ile karar alınması gerekebilecektir.139 Bu düzenlemelere aykırı kararlar iptal edilebilir nitelikte olacaktır. (3) Eşit İşlem İlkesi Bakımından Değerlendirme TTK m. 357’de temel bir ilke olarak “pay sahipleri eşit şartlarda eşit işleme tabi tutulurlar” ifadesi ile eşit işlem ilkesini düzenlemiştir.140 Eşit işlem ilkesi, eşit şartlar altında pay sahiplerine eşit davranılmasını emretmekte,141 hukuki statüleri ile bunlara yüklenen yükümlülük ve tanınan haklarla ilgili hususlarda pay sahipleri arasında ayrımcılık yapılmasını yasaklamaktadır.142 Eşit işlem ilkesi her pay sahibini aynı işleme tabi tutmayı değil, eşit şartlar altındaki pay sahiplerini aynı muameleye tabi tutmayı amaçlar.143 139 Gökdemir Tamer, s. 456. 140 Eşit işlem ilkesi AktG §53 a’da TTK m. 357’e paralel şekilde düzenlenmiştir. İsviçre hukukunda ise eşit işlem ilkesi İsvBK m. 706/2 b.3’te pay sahiplerinin şirket amacının haklı göstermediği eşit olmayan bir işleme tabi tutulmasını öngören genel kurul kararlarının iptali kabil olduğu şeklinde düzenlenmiştir. Ayrıca yönetim kurulunun özen ve sadakat yükümünü düzenleyen İsvBK m. 717/2’de yönetim kurulunun pay sahiplerine eşit şartlarda eşit davranma yükümlülüğü ortaya konulmuştur. Ayrıca bkz.: Yağmur, Setenay: Anonim Şirketlerde Eşit İşlem İlkesi, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020, s. 15 vd. 141 Eşitlik ilkesinin oransallık ilkesinin uygulandığı pay sahipliği hakları açısından nisbi, oransallık ilkesinin söz konusu olmadığı ve özellikle pay sahibinin elinden alınamayacak ve vazgeçilemez nitelikteki hakları bakımından mutlak şekilde uygulanması gerekmektedir. Şehirali Çelik (Kırca / Manavgat), Anonim Şirketler Hukuku C. I, s. 139-140. 142 N. Füsun Nomer, Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Sadakat Yükümlülüğü, Beta Basım Yayım, İstanbul, 1999, s. 24; Moroğlu, s. 234 vd. 143 Yağmur, s.20; H. Ercüment Erdem, “Türk ve İsviçre Hukuklarında Eşit İşlem İlkesi”, İsviçre Borçlar Kanunu’nun İktibasının 80. Yılında İsviçre Borçlar Hukukunun
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1