Türkiye Barolar Birliği Dergisi 173.Sayı

344 Anonim Şirketlerde Oy Hakkı Sınırlamalarının (Azami Oy Şartı) Esas Sözleşme Değişikliği ile Kuruluş Sonrası Düzenlenmesi Azami oy şartının düzenlenmesinde bu kapsamda hakların sakınılarak kullanılması ilkesi dikkate alınmalıdır. Hakların sakınılarak kullanılması ilkesi, hakların başkalarına zarar vermeksizin veya en az zarar verecek şekilde kullanılmasını ifade eder. Bu ilke, bir amaca üçüncü kişilerin haklarına en az zarar verecek araçlarla ulaşılmasını gerektirir.171 Hakların sakınılarak kullanılması ilkesi bağımsız bir pay sahipliği hakkı değildir, ancak bir pay sahipliği hakkının ihlal edilmesi veya pay sahiplerine eşit olmayan muamelenin meşru olarak nitelendirilmesinde dikkate alınan bir kriterdir.172 Hakkın kullanılmasında hak sahibi için aynı değerde başka imkân ve çözümler bulunmakta iken hakkın başkasına zarar verecek tarzda kullanılması hakkın kötüye kullanılması sayılır ve hakların sakınılarak kullanılması ilkesine aykırılık teşkil eder. Zira bu halde şirket menfaati haklı göstermediği halde pay sahipleri kayba uğratılmaktadır.173 Bazı durumlarda şirketin menfaatine alınan bir karar olmasına rağmen çoğunluk esas amacını ve hakkın kötüye kullanılmasını gizleyebilir. Bu halde ise karar şeklen eşit işlem ilkesine uygun olarak kabul edilse de hakkın kötüye kullanılması ve hakların sakınılarak kullanılması ilkelerine aykırı olabilir. Bu sebeple alınan kararın bu yönden ayrıca değerlendirilmesi şarttır.174 Bu bağlamda özellikle azami limitin belirlenmesinde bu ilkeye riayet edilmesi ve arzu edilen şirket çıkarlarını gözetmek için gerekli olandan daha yüksek bir sınırlamaya gidilmemesi gerekir. Bu konuda örnek olarak istenmeyen/düşmanca bir devralmanın önlenmesi amacı ile getirilmek istenen azami oy şartı limitinin mevcut pay sahiplerinin oy haklarından daha az olarak belirlenmesi verilebilir. Esasen devralma teklifinin değerlendirileceği genel kurul kararında azami oy şartının getirilmesi veya ağırlaştırılmasından önce daha fazla oy gücünü haiz pay sahiplerinin bu güçlerinin sınırlandırılmasına nesnel bir gerekçe bulmak güçtür. Dolayısıyla devralmaya karşı bir önlem olarak getirilecek olan azami oy limitinin kural olarak hali hazır pay sahiplerinin mevcut oy hakları oranında düzenlenmesi yeterlidir.175 Farklı bir sonu171 Hans Caspar von der Crone, Aktienrecht, Stämpfli, Bern, 2014, §8, N. 47. 172 Von Der Crone, §8, N.50. 173 Kırca, s.80 vd. 174 Necla Akdağ Güney, “Anonim Şirketlerde Hakların Sakınılarak Kullanılması İlkesi ve Uygulaması”, Prof. Dr. Hikmet Sami Türk’e Armağan, Turhan Kitabevi, Ankara 2017, s. 50-51. 175 Von Salis, Stimm-und Vertretungsrechts, s. 103 vd., s. 106.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1