347 TBB Dergisi 2024 (173) Sevgi BOZKURT YAŞAR SONUÇ Azami oy şartı (oy hakkının bir üst limit belirlenerek sınırlanması) anonim şirketlerde sermayeye katılma oranında hak sahibi olma ilkesi/oransallık ilkesinden sapmaya yol açmaktadır. Ancak mülga TTK’dan farklı olarak TTK m. 434/2 c.2’de açık bir hükümle “Her pay sahibi sadece bir paya sahip olsa da en az bir oy hakkını haizdir. Şu kadar ki, birden fazla paya sahip olanlara tanınacak oy sayısı esas sözleşmeyle sınırlandırılabilir” ifadesi ile buna olanak tanınmaktadır. Azami oy şartının ilk esas sözleşme ile düzenlenmesi genel olarak herhangi bir sorunu bünyesinde taşımamaktadır. Kurucuların oy birliği ile bir esas sözleşme hükmü olarak azami oy şartını düzenlemesi mümkündür. Ancak bu halde de azami oy şartı, pay sahibinin oy hakkına, oy gücüne ve genel kurula katılma biçimine etki ettiğinden, getirilen sınırlamanın emredici nitelikte düzenlenen herhangi bir hakkı etkileyip etkilemediği ve anonim şirketin temel yapısını göz ardı edip etmediği kontrol edilmelidir. Azami oy şartı ilk kurucu esas sözleşmede öngörülmemiş ise, sonradan bu yönde yapılacak bir düzenleme için esas sözleşmenin değiştirilmesi gerekmektedir. Ancak azami oy şartının esas sözleşme değişikliği ile getirilebileceği, esas sözleşme değişikliğinin bir genel kurul kararını gerektirdiği ve genel kurul kararının hukuki geçerlilik şartlarının azami oy şartının düzenlenmesi bakımından da aranması gerektiği söylenebilir. Bu halde bu esas sözleşme değişikliği, şekli ve maddi bazı şartların bir arada bulunması halinde geçerli olacaktır. Öncelikle azami oy şartının sonradan düzenlenmesi esas sözleşme değişikliği niteliğinde olduğundan genel olarak esas sözleşme değişikliği prosedürünün işletilmesi ve usulü kurallara riayet edilmesi gerekmektedir. Bu bakımından esas sözleşme değişikliğine ilişkin şekli şartların ve gerekli nisapların yerine getirilmesi gerekir. Ayrıca esas sözleşme değişikliği ile sonradan azami oy limiti getirilmesi veya var olan limitin ağırlaştırılması, kanun veya esas sözleşme uyarınca korunan pay sahipliği haklarının veya anonim şirketler hukukuna ilişkin temel ilkelerin ihlal edilip edilmediğinin değerlendirilmesini gerektirir. Bu bağlamda azami oy şartının düzenlenmesine ilişkin kararın pay sahibinin vazgeçilemez nitelikteki haklarını sınırlandıran veya ortadan kaldıran ya da anonim şirketin temel yapısını bozan bir karar olup olmadığı ve kanun, esas sözleşme ve dürüstlük kuralına aykırılık bulunup bulunamadığının değerlendirilmesi önem taşımaktadır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1