362 İş Kazalarından Kaynaklanan Yaşam Hakkı İhlali III. İŞ KAZASI KAVRAMI A. Genel Olarak İş Kazası Tanımı Doktrinde kaza kavramının biri geniş biri dar olmak üzere iki tanımı yapılmaktadır. Geniş anlamda kaza, aniden ve istenilmeden bir zararın doğumuna neden olan sebepler bütünüdür.32 Bu anlamda kaza kavramı vücut bütünlüğünün ihlali ve ölüm ile birlikte eşyaya gelen zararları da kapsamaktadır.33 Dar anlamda kaza ise, yalnız vücut bütünlüğünün ihlali ve ölüm hallerini içermektedir.34 İş kazası da dar anlamda kaza kavramı içinde değerlendirilmektedir.35 Hukuk sistemimizde dar anlamda kaza için bazı unsurların varlığı gerekmektedir. Bu unsurlar sırasıyla; vücut bütünlüğünün ihlali, dışsallık, istenilmeme, anilik ve uygun illiyet bağıdır. Bu unsurlar birlikte değerlendirildiğinde, vücut bütünlüğünü bozan, dışarıdan gelen ve ani nitelikli istenilmeyen bir olay hukukumuzda dar anlamda kaza olarak nitelendirilebilir.36 6331 sayılı İSGK. m. 3/1-g hükmünde iş kazasının tanımı yapılmıştır. Bu maddeye göre, “İş kazası: İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olayı, ifade eder”. Bu tanıma göre, bir kazanın iş kazası olarak kabul edilebilmesi için; kaza işyerinde ya da işin yürütümü nedeniyle meydana gelmiş olmalıdır, kaza çalışanın ölümü ile sonuçlanmış ya da onun vücut bütünlüğünü bozmuş veya onu ruhen ya da bedenen engelli hale getirmiş olmalıdır.37 32 Levent Akın, “Covid 19’un İş İlişkilerine Olası Etkileri”, Çimento İşveren Dergisi, C. 34, S. 3, Mayıs 2020, s. 22; Haluk Hadi Sümer, Sosyal Güvenlik Hukuku, 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023, s. 143; Cengiz, s. 128. 33 Akın, Covid 19, s. 22; Cengiz, s. 128; Hukuk sözlüğünde kaza, kasta dayanmaksızın, elde olmadan meydana gelen ve can ve/veya mal kaybına yol açan olay olarak tanımlanmıştır (Ejder Yılmaz, Hukuk Sözlüğü, Yetkin Yayınları, Ankara 2002, s. 660). 34 Fikret Eren, Borçlar Hukuku ve İş Hukuku Açısından İşverenin İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Sorumluluğu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No. 344, Ankara 1974, s. 6; Cengiz, s. 128. 35 Levent Akın, İş Kazasından Doğan Maddi Tazminat, Yetkin Yayınları, Ankara 2001, s. 19 vd.; Cengiz, s. 128. 36 Akın, Covid 19, s. 22; Cengiz, s. 128. 37 Sümer, Sosyal Güvenlik, 143-144.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1