367 TBB Dergisi 2024 (173) Candan ALBAYRAK ZİNCİRLİOĞLU olan çalışanlar, daha dikkatli hareket eder, alınan önlemlere uygun davranır ve alınmayan tedbirler konusunda işverenini uyarır.56 Yasal düzenlemeler işverene bir iş kazası ya da meslek hastalığının meydana gelmemesi için gerekli sistemi kurma yükümlülüğü getirmektedir. Süreç yönetiminin düzgün ve etkili işleyebilmesi için tarafların yükümlülüklerini etkin bir şekilde yerine getirmesi oldukça önemlidir.57 Bir iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesi durumunda işverenin sorumluluğu tespit edilirken, işverenin işçiye eğitim verip vermediği ve bilgi verme yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği dikkate alınacaktır. İşçinin bilgilendirilmemesi kusur oluşturacağından, eğitim ve bilgi verme yükümlülüklerinin yazılı olarak belgelenmesi, gerekli olduğunda tekrarlanması özel önem taşımaktadır.58 6331 sayılı Kanun iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle meydana gelen zararların doğmasını önlemeyi hedef aldığından, bu Kanun’un önleyici bir yaklaşımı benimsediğini söylemek yerinde olacaktır. 6331 sayılı Kanun, bazı istisnalar hariç, kamu ve özel sektördeki çalışanları diğer ifadeyle; işçi, memur ve diğer kamu görevlilerini kapsamına almaktadır. Bu Kanun ile iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin hem kamu hem özel sektör olmak üzere tüm faaliyet alanlarında ve tüm çalışanları kapsayacak şekilde uygulanması prensibine yer verildiği görülmektedir. 6331 sayılı Kanun ile her tür işyeri için risk değerlendirmesinin yapılması veya yaptırılması ön koşul olarak getirilmiştir. Çalışana, ciddi ve yakın tehlikeyle karşı karşıya kalması halinde çalışmaktan kaçınma hakkı verilmiş, hayati tehlike durumunda ise işyerlerinin tamamında veya bir bölümünde işin durdurulmasına olanak tanınmış olup kural ihlallerinde idari para cezalarının caydırıcılığı ve etkinliği arttırılmıştır. Bu anlamda iş sağlığı ve güvenliği alanında önleyici, iyileştirici ve koruyucu önlemleri içeren proaktif yaklaşımın benimsendiği görülmektedir.59 6331 sayılı Kanun’un temelinde önle56 Ufuk Aydın, “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarısı Üzerine”, SİCİL İş Hukuku Dergisi, Y. 7, S. 26, Haziran 2012, s. 13; Eren Yıldız, Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülükleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2019, s. 80. 57 Albayrak Zincirlioğlu, Bilgilendirme Yükümlülüğü, s. 276. 58 Gülsevil Alpagut, “6331 sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu’nun Genel Esasları”, İÜHFM, C. 72, S. 2, Y. 2014, s. 41. 59 Selahattin Erol, “İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda İşveren, Çalışan ve Devletin Rolü”, ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, Y. 2015, S. 4, s. 118.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1