372 İş Kazalarından Kaynaklanan Yaşam Hakkı İhlali rinde aşırı yük oluşturacak şekilde yorumlanmamalıdır.74 Dolayısıyla yaşamla ilgili her türlü potansiyel tehdidin gerçekleşmesini önlemek için yetkili makamlar somut tedbirler almaya zorlanması beklenemez. Anayasa Mahkemesi kararlarında devletin negatif yükümlülüğü şu şekilde tanımlanmaktadır: Yetki alanında bulunan hiçbir bireyin yaşamına kasıtlı ve hukuka aykırı olarak zarar veya son vermemek.75 Negatif yükümlülük, kural olarak devletin, organları aracılığıyla, hukuken izin verilen istisnai durumlar dışında, bireyin yaşamını ortadan kaldırmama yükümlülüğüdür.76 Devletlerin, hakların kullanılmasına müdahale etmemesini gerektiren negatif yükümlülüklerin her zaman Avrupa Sözleşmesinin özünden kaynaklandığı kabul edilmektedir.77 Görüldüğü üzere, pozitif ve negatif yükümlülük türü nitelik olarak birbirinden farklıdır. Pozitif yükümlülükler devletlerin pozitif müdahalesini gerektirirken, negatif yükümlülükler devletlerin müdahaleden kaçınmasını gerektirmektedir.78 Anayasa Mahkemesi kararlarında devletin “usul yükümlülüğü” (usulü yükümlülük) şeklinde adlandırılan üçüncü yükümlülük ise şu şekilde tanımlanmıştır: Devletin doğal olmayan her ölüm olayının (yaşama hakkına ilişkin her tecavüzün) sorumlularının belirlenmesini ve gerekiyorsa cezalandırmasını sağlayabilecek etkili resmi bir soruşturma yürütmesi.79 74 Bedrettin Yalçin ve diğerleri, Başvuru No: 2014/16380, 9.1.2018, parag. 46, RG. 14.2.2018 T., 30332 S. (https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ BB/2014/16380; erişim tarihi: 05.05.2024); Serpil Kerimoğlu ve diğerleri, Başvuru No: 2012/752, 17.9.2013, parag. 53 (https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov. tr/BB/2012/752; erişim tarihi: 05.05.2024); Necla Kara ve diğerleri, Başvuru No: 2018/5075, 15.3.2022, parag. 75, RG. 25/5/2022 T., 31846 S. (https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2018/5075; erişim tarihi: 05.05.2024). 75 Serpil Kerimoğlu ve diğerleri, Başvuru No: 2012/752, 17.9.2013, parag. 51 (https:// kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2012/752; erişim tarihi: 05.05.2024). 76 Özkan Duvan, s. 663. 77 Jean-François Akandji-Kombe, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler, İnsan Hakları El Kitapları, No. 7, 1. Baskı, Avrupa Konseyi Yayınları, Belçika 2008, s. 5. 78 Akandji-Kombe, s. 11. 79 Serpil Kerimoğlu ve diğerleri, Başvuru No: 2012/752, 17.9.2013, parag. 54 (https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2012/752; erişim tarihi: 05.05.2024); Bedrettin Yalçin ve diğerleri, Başvuru No: 2014/16380, 9.1.2018, parag. 50, RG. 14.2.2018 T., 30332 S. (https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ BB/2014/16380; erişim tarihi: 05.05.2024); Yıldız Cingöz, Başvuru No: 2019/16011, 19.1.2022, parag. 38, RG. 12.4.2022 T., 31807 S. (https://kararlarbilgibankasi.ana-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1