28 Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı Bağlamında “FETÖ/PDY Davaları” larını ve temel özgürlükleri kısıtlıyor veya bunlara ilişkin yükümlülüklerini azaltıyor biçiminde yorumlanamaz.” hükmü uyarınca doğrudan uygulama bulabilirdi.123 V. MAKUL SÜREDE SERBEST BIRAKILMAYI İSTEME HAKKI (MD. 19/7) Serbest bırakılmayı isteme hakkı Anayasa’da (m. 19/7) “Tutuklanan kişilerin, makul süre içinde yargılanmayı ve soruşturma veya kovuşturma sırasında serbest bırakılmayı isteme hakları vardır” biçiminde kaleme alınmıştır. Bu hak, tutuklu kişinin ilgili ve yeterli gerekçeyi öğrenme ve tutukluluğunun makul sürede kalmasını öğrenme hakkını içerir. OHÂL sürecinde çıkarılan 694 sayılı KHK (m. 14), CMK’nın 102. maddesine bir ekleme getirmiştir. Buna göre kanunda en çok iki yıl olarak düzenlenen tutukluluk süresi için öngörülen üç yıllık genel uzatma süresi, TCK’nın yukarıda bahsi geçen bölümlerinde düzenlenen suçlar ile TMK kapsamındaki suçlar için beş yıla çıkarılmıştır. Böylelikle terörle bağlantılı suçlar bakımından azami tutukluluk süresi, 2+5 olmak üzere 7 yıla çıkmıştır. AYM bunda sorun görmediği gibi bu azami süreyi aşmayan tutukluk süreleri yönünden de bir ihlal sonucuna ulaşmamıştır. Örnek olsun ilk zamanlardaki 1 yıl 9 aylık tutukluluk makul sayılmış,124 müteakiben, 2 yıl 4 ay 14 günlük,125 2 yıl 10 aylık,126 4 yıl 1 ay 13 günlük,127 4 yıl 8 aylık,128 4 yıl 10 ay 7 günlük129 artan sürelerde de bir sorun bulunmamıştır. AYM, olağan zamanlardaki azami süreyi aşan 5 yıl 7 aylık130 veya 5 yıl 11 aylık131 vakalarda dahi ihlal görmemiştir. En son Kürşat Durmuş kararında 123 İç hukukta kişi özgürlüğü hakkına dönük getirilen bu ek güvencenin salt Sözleşme metninde açıkça düzenlenmemiş olmasından hareketle uygulanabilirliğini daraltmak, Sözleşme’nin özünde yer alan bir güvencenin daraltılması olarak görülebilir. 124 Erdal Tercan [GK], B. No: 2016/15637, 12/4/2018, § 212. 125 Gültekin Avcı, B. No: 2015/17921, 10/1/2019, § 183. 126 M.Ö. (2), B. No: 2017/20197, 9/5/2019, § 59. 127 Metin Güneş, B. No: 2017/23083, 28/5/2019, § 78. 128 Abdulhalim Sönmez ve diğerleri Başvurusu (2), B. No: 2015/7696, 3/4/2019, § 62. 129 Yurt Atayün, B. No: 2017/34216, 29/5/2019, § 72. 130 Nazmi Ardıç (2), B. No: 2018/18006, 4/11/2020, § 88. 131 Erkan Ünal, B. No: 2019/39894, 8/7/2020, § 53.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1