381 TBB Dergisi 2024 (173) Candan ALBAYRAK ZİNCİRLİOĞLU hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Bu rakam bir günde 6000’den fazla kişinin ölümü anlamına gelmektedir. İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmaması veya eksik alınması nedeniyle meydana gelen iş kazalarının ölümle sonuçlanması çok açık bir şekilde Anayasa ile güvence altına alınan ve en temel insan hakkı olan yaşam hakkının ihlal edilmesine sebep olmaktadır. Yaşama hakkı hem Anayasamızda ve hem de uluslararası düzenlemelerde güvence altına alınmıştır. Yaşam hakkının korunması açısından devletin pozitif ve negatif yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu anlamda çalışanların yaşam hakkı açısından devletin yükümlülüğü iş kazası ve meslek hastalığı gibi riskler meydana gelmeden ve çalışanların yaşamı herhangi bir zarara uğramadan önce yapması ve yapmaması gerekenlerden oluşmaktadır. Günümüzde çok sayıda işçinin iş kazası nedeniyle ölmesi ya da iş göremez hale gelmesi, kayıtlı olmayan işyerleri veya kayıt dışı çalışanlar da dikkate alındığında, işveren tarafından işçilerin sağlık ve güvenliklerinin sağlanmasının oldukça önemli olduğunu göstermektedir. İş kazalarını engellemek için önleyici tedbirlere öncelik verilmesi isabetli olacaktır. Bu konuda devlete, işverenlere ve işçi sendikalarına büyük görevler düşmektedir. Kazaların önlenmesi ilk önce işgücü kaybındaki düşüşleri azaltacaktır; iş gücü kaybındaki düşüşlerin azalması da verimlilik artışı ve etkin üretimle, ekonomik kalkınmaya katkıda bulunmuş olacak; bunun sonucunda elde edilen kazanç da ulusal refahı artıracaktır.114 Devletin iş sağlığı ve güvenliğini tüm çalışanlar için etkin bir şekilde sağlaması için etkili bir iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı oluşturması, gerekli gözetim ve denetimi sağlayacak organizasyonu oluşturması; güçlü bir iş teftiş örgütü kurması ve mevzuatın etkin uygulanmasının denetlenmesi ve gerekli durumlarda hukuki, idari ve cezai yaptırımların uygulanmasını sağlaması gerekmektir.115 İşyerlerinde etkili bir şekilde iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması iş kazalarını önemli ölçüde azaltacaktır. Alınan etkin önlemler sonucu işçi kayıpları yaşanmayacağından yaşam hakkı da ihlal edilmiş olmayacaktır. 114 Güzel/Okur/Caniklioğlu, s. 371. 115 Süzek, s. 901.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1