390 Organik Bağ İçerisindeki İşverenlerin İşyerlerinde ya da İşletmelerinde Toplu İş Sözleşmesi Yetkisinin Alınması esasında hukuka uygun bir bağ olan organik bağ ilişkisini işverenler, işçilerin haklarının kısıtlanması amacıyla sıklıkla kullanmaktadırlar. Uygulamada ortaya çıkan bu durumun çözümü için özellikle ticaret hukukunda uygulama alanı bulan tüzel kişilik perdesinin kaldırılması teorisine yargı kararları aracılığıyla iş hukukunda da başvurulmuş ve organik bağ içerisindeki işverenlerin, organik bağ arkasında gizlemekte oldukları işverenin sorumlu tutulması sağlanmıştır. Bu sorumluluk gerçek işverenin sorumluluğu ya da müteselsil sorumluluk şeklinde nitelendirilmiştir.5 Yargıtay, organik bağ ilişkisinin tespit edilebilmesi için birtakım kriterler belirlemiştir. Buna göre; gerçek veya tüzel kişi işverenlerin adreslerinin ve faaliyet alanlarının aynı olması, ortakların ve yöneticilerinin aynı ya da aralarında akrabalık ilişkisi bulunan kişilerden olması halleri organik bağın tespitinde önemli olgular olarak sayılmaktadır.6 Yine organik bağın tespitinde belirlenen bu kriterlerin, Ticaret Sicil Gazetesi kayıtları, SGK hizmet dökümleri ve tanık anlatımlarıyla şüpheden uzak şekilde ispat edilmesi gereğinin Yargıtay kararlarında özellikle vurgulandığı görülmektedir.7 Kavramının İş Uyuşmazlıkları Hakkında Verilen Kararlardan Hareketle Karşılaştırılması”, TFM, C. 7, S. 2, 2021, s. 351, 357. 5 Baycık, s. 77; Ayrıca bkz. Süzek, s. 159; Caniklioğlu, s. 207 vd; Ömer Ekmekçi ve Esra Yiğit, Bireysel İş Hukuku, Güncellenmiş 5. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2023, s. 41; M. Fatih Uşan, Canan Erdoğan, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, Güncellenmiş 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2023, s. 54; Mehtap Yücel Bodur, İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Birlikte İşverenlik, Beta Yayıncılık, 2018, İstanbul, s. 295 vd. 6 Süzek, s. 160; Caniklioğlu, s. 214; Baycık, s. 80; Şahin Akıncı, “Alacaklılardan Mal Kaçırmak İçin Kurulan Yeni Şirkete Müracaat İmkanı Bakımından; Muvazaa, Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması ile Organik Bağ Kavramlarının Elverişliliği ve Yargıtay Uygulamaları”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 27, S. 3, 2019, s. 671-672; Yılmaz, s. 361; “…Organik bağ ise şirketlerin adresleri, faaliyet alanları, ortakları ve temsilcilerinin aynı olmasından, aralarındaki hukuki ilişkilerin tespitinden anlaşılır.”, Yargıtay 9. HD T. 21.01.2019, E. 2015/28898, K. 2019/1666, Kazancı İçtihat Bankası. 7 Baycık, s. 80; “…Oysa, davalı şirketler arasında organik bağın olup olmadığı titizlikle araştırılmalı, davalıların tüm ticaret sicil kayıtları getirtilerek, şirketlerin ortaklık ve yönetim yapıları, faaliyet konuları, adresleri incelenerek, tanık anlatımları, diğer deliller ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek, davacının işverenleri arasındaki ilişkinin niteliği ve sorumluluk dönemleri netleştirilmelidir.”, Yargıtay 22. HD T. 25.06.2019, E. 2016/16492, K. 2019/13959, Kazancı İçtihat Bankası.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1