438 İş Hukuku Bağlamında Özel Hastane Hekimlerinin Çalışma Statüleri davi için kendi nam ve hesabına ücret talep edememesi gibi haller de hekimin ekonomik risk üstlenmeksizin hastaneye bağımlı bir şekilde iş gördüğünü ortaya koyan hallerdendir.35 Belirtilmelidir ki bu hallerin varlığı halinde bağımlılık unsurunun oluşacağı düşünülebilirse de esasen bağımlılığın ispatı için birden fazla halin birlikte gerçekleşmesi gerekir.36 III. ÖZEL HASTANELERDE İSTİHDAM EDİLEN HEKİMLERİN İŞ İLİŞKİSİNE İLİŞKİN UYGULAMADAN DOĞAN SORUNLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE ÖNERİLER Kanaatimizce özel hastanelerde çalışan hekimlerin, sözleşmelerinde bir hüküm bulunmadığı halde sigortalılıklarını kural olarak 4/1b (BAĞ-KUR) kapsamına alan Ek Madde 10 hükmü Anayasa’da güvence altına alınan çalışma ve sosyal güvenlik hakkını ihlal eden bir düzenlemedir. Her ne kadar hükümde aksinin kararlaştırılabileceği belirtilmişse de sözleşmenin güçsüz tarafı konumunda olan hekimlerin güçlü konumdaki özel hastaneye karşı iradesini özgürce ortaya koyabilmesinin ve bu serbestiyi kullanmasının fiili olarak neredeyse imkânsız olduğu açıktır. Hekimlerin vereceği hizmetin sınırları ve sigortalılık durumları, sözleşme serbestisi uyarınca taraflar arasında zaten kararlaştırılabilir ve aradaki ilişkinin gösterdiği özelliğe göre nitelendirilebilir. Buna rağmen getirilen düzenlemelerle hekimlerin kural olarak serbest meslek erbabı kabul edilmeleri, işçi sayılmak yerine sigortalılık durumlarının doğrudan 4/1-b olarak bir kurala bağlanması ve bu konunun hekimlerin tasarrufundan çıkarılması sözleşme ve çalışma özgürlüğünü ortadan kaldırmaktadır. Hekimlerin anılan Kanun hükmü sonucunda teoride ve pratikte doğrudan “işçi” olarak nitelendirilememesi açılan davaların önünde bir engel olarak durmaktadır. Esas amacı kâr elde etmek olan özel hastanelerin ise giderlerini azaltmak ve çeşitli vergi/prim avantajları elde etmek amacıyla anılan 35 11355271-120.04.01[65-2020/34]-E.50915 Sayılı 18.11.2020 Tarihli Özelge, Eskişehir Vergi Dairesi Başkanlığı, 2020, [Erişim Tarihi: 12.01.2024]. Erişim Linki: https:// www.gib.gov.tr/ozel-hastaneye-hizmet-veren-dis-hekiminin-kazancininvergilendirilmesi-hk 36 Erol, s. 112 vd.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1