439 TBB Dergisi 2024 (173) D. Doruk TAVŞAN uygulamayı sürdürme eğiliminde oldukları görülmektedir. Zira vergi, prim yahut işçilik hak ve alacakları dikkate alındığında, bir hekimin iş sözleşmesiyle değil de ticari nitelikteki bir “hizmet satın alma sözleşmesi” ile iş görmesi mali ve hukuki açıdan işverenler için avantaj sağlamaktadır.37 Anılan uygulama kamunun da zarara uğramasına sebep olmaktadır. Bu durumun önüne geçilmesi, kanaatimizce yeni yasal düzenlemeler getirilmesi, özel hastaneler ile hekimler arasında imzalanan sözleşmelerin yargısal denetime tabi tutulması ve muvazaalı sözleşmelerin geçersiz sayılarak aradaki fiili ilişkinin geçerli kabul edilmesiyle mümkündür. Bu doğrultuda, hekim haftanın belirli gün ve saatinde, belirli bir ücret karşılığında, hastanenin verdiği işleri herhangi bir ayrım gözetmeksizin onun iş organizasyonunda ve emir ve talimatlarına bağlı olarak sürekli bir biçimde görüyor, bu mesaisi karşılığında belirli ve düzenli bir ücrete hak kazanıyor ve ekonomik bir risk üstlenmiyorsa hastane ile arasında bir iş sözleşmesi bulunduğu kabul edilmelidir. Böyle bir çalışma şeklinde özel hastane tarafından imzalatılan sözleşmenin hizmet satın alma sözleşmesi olarak isimlendirilmiş olması veya ödemelerin fatura karşılığında gerçekleştirilmesi kanaatimizce aradaki ilişkinin ticari bir ilişki olduğunu kabul etmeye tek başına yeterli görülmemelidir. Nitekim, konuya Gelir Vergisi Kanunu açısından bakıldığında dahi hekimlerin bu çalışmalarından elde ettikleri kazancın doğrudan “serbest meslek kazancı” olarak değerlendirilmesi hatalı olacaktır. Hekimlerin iş sözleşmesine tabi bir biçimde görev yapmaları ve Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/1-a hükmü uyarınca sigortalı sayılmaları halinde yahut görünüşte ticari bir hizmet sözleşmesiyle istihdam ediliyor olsa dahi aradaki fiili ilişkinin işçi-işveren ilişkisi olduğunun söylenebildiği hallerde İş Kanunu anlamında “işçi” olarak nitelendirilmesi ve Kanun’un işçilere tanıdığı her türlü hakka dair taleplerde bulunabileceğinin kabul edilmesi gerekir. 37 2018 yılında yapılan bir çalışmada, hizmet satın alma şeklindeki çalışmanın özel hastaneler için mali açıdan daha avantajlı olduğu tespit edilmiştir. Bkz. Enver Bozdemir. Özel Hastanelerde Hekimlik Hizmet Alımı Uygulamasının Mali Açıdan Analizi. Konuralp Medical Journal. Mart 2020;12(1):87-96. [Erişim Tarihi: 12.01.2024]. Erişim Linki: https://doi.org/10.18521/ktd.511332
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1