39 TBB Dergisi 2024 (173) Tolga ŞİRİN Bu içtihat sadece AYM üyeleri için değil Danıştay üyeleri için de uygulandı.165 İkincisi; hâkim ve savcıların tutuklanmalarında “görev suçu” ve “kişisel suç” ayrımının yapılmasıyla ilgilidir. Bu ayrım hayli önemliydi. Zira Türk hukuku (HSK Kanunu md 93 ve CMK m. 161/8 uyarınca) hâkim ve savcıların “kişisel” suçlarından ötürü (“suçüstü” mevcut olmasa bile) olağan usullere tabi olacağını öngörmektedir. İHAM, bu suçun “görev suçu” mu yoksa “kişisel suç” mu sayılacağına karar vermenin kendi işi olmayacağını söylemekle birlikte yetkili makamların tutuklamayı, bu ayrımı belirli kılmadan, esasen (HSK Kanunu m. 94’te yer alan “suçüstü” kavramına yoğunlaşarak yaptığını kaydetmiş ve bunun tutuklamanın hukukiliğini zedelediği sonucuna varmıştır.166 Üçüncüsü; FETÖ/PDY yargılamaları kapsamında soruşturma dosyasına erişimde kısıtlılık kararlarıyla ilgilidir. İHAM pek çok davada AYM’nin yaklaşımını paylaşmıştır.167 Bundan sapma, Ahmet Hüsrev Altan vakasında olmuştur. AYM, bu konuda olağan yaklaşımını sürdürmüş olsa da İHAM, başvurucunun tutuklanmasından sonra dosyaya eklenen yeni deliller (başvurucunun örgütle bağlantılı olduğunu ileri süren iki tanık ifadesi ve başvurucunun adına atıfta bulunan bir ByLock görüşmesi metni) eklenmiştir. Bu deliller başvurucuya iddianamenin hazırlanmasından sonra sunulmuştur. İHAM, başvurucunun kendisine dönük iddialara etkili şekilde itiraz etme olanağına sahip olmadığı gerekçesiyle m. 5/4 hükmünün ihlal edildiği sonucuna ulaşmıştır.168 Bu bağlamda, Mahkeme, başvuranın, gözaltında tutulduğu sırada polis ve savcı tarafından yürütülen ayrıntılı sorgulamalar aracılığıyla, soruşturma dosyasındaki bazı ilgili delil materyallerinden haberdar olduğunu kaydetmektedir. Ancak dava dosyasındaki bilgilere göre, tutukluluğunun ardından dosyaya yeni deliller eklenmiştir. İstanbul 165 Baş/Türkiye, B. No: 66448/17, 7/9/2020, § 277. 166 Turan ve Diğerleri/Türkiye, B. No: 75805/16 ve diğer 426 başvuru- bkz. Ekli Liste, 4/4/2020, § 87-92. 167 Örneğin bkz. Mehmet Hasan Altan/Türkiye, B. No: 13237/17, 10/9/2018 § 150. Şahin Alpay/Türkiye, B.No: 16538/17, 20/6/2018, § 139; Bulaç/Türkiye, B. No: 25939/17, 11/10/2021, § 79-81. Murat Aksoy kararında üç karşı oy vardır. Murat Aksoy/Türkiye, B. No: 80/17, 6/9/2021, § 129. 168 Ahmet Hüsrev Altan/Türkiye, B. No: 13252/17, 13/7/2021, § 163-164.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1