68 Kuvvetler Ayrılığından Kuvvetler Birliğine; Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi dır. Karşılıklı tüm bu yetkilerin amacı; organların birbirleriyle iş birliği ve uyum içinde çalışmalarını sağlamak olduğundan başkanlık sistemi “frenler ve dengeler sitemi” olarak adlandırılmaktadır.40 Başkanlık sisteminde yürütme yasamayı feshedemediği gibi, yasama da siyasi sorumluluğa giderek başkanı görev uzaklaştıramaz. Bu sebeple organlar arasında bir uyuşmazlık çıkarsa öngörülmüş bir anayasal çözüm bulunmadığından; ya devlet faaliyetleri duracak veya hükümet darbesi olacaktır.41 Başkanlık sisteminde birçok Latin Amerika örneğinde olduğu gibi sistemin antidemokratik bir yapıya dönüşme ihtimali her zaman söz konusudur. Yürütmeye ABD Anayasası’nın öngördüğünden daha geniş yetkiler tanınması, ekonomik ve sosyal yapılardan kaynaklı sorunlar, büyüyen sosyal sorunlara çözüm getirmedeki güçlükler; bu rejimlerin kısa süre bozulmasına ve ordunun denetimi altında yürütmenin üstünlüğü sonucuna yol açan yönetimlere yol açmıştır.42 Ancak ABD’de; partili parlamenterlerin parlamento çatısı altındayken parti grup kararları ile bağlı olmamaları, başkanın ve parlamentodaki çoğunluğun başka partilerden olsa bile ABD’de siyasi hayata egemen iki partinin (Cumhuriyetçi-Demokrat) arasında kesin ideolojik ayrımların olmaması sebepleriyle ortak politikalar yürütülebilmesi pratikte ABD’de büyük siyasal sorunların önüne geçmektedir.43 Burada kısaca “yarı başkanlık” olarak adlandırılan sisteme de değinmek gerekirse; yarı başkanlık sistemi cumhurbaşkanının halk tarafından seçildiği parlamenter sistem olarak tanımlanmaktadır. Yarı başkanlık sistemine; Fransa, Portekiz ve Finlandiya ülkeleri örnek verilebilir. Türkiye de 12. Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçildiği 2014 yılında yarı başkanlık sistemi özelliği taşır hale gelmişti.44 40 Gözler, 2014, s. 235-237. 41 Teziç, s. 509. 42 Teziç, s. 516-517. 43 Teziç, s. 515. 44 Gözler, 2014, s. 241.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1