77 TBB Dergisi 2024 (173) Muhammed BIÇAKÇIGİL Cumhurbaşkanının yargı organı üzerindeki atama yetkilerine “yargı” başlığı altında değinilecektir. 2. Karşı İmza Kuralının Kalkması: Değişiklik öncesi Anayasa’nın 105’inci maddesi; “cumhurbaşkanının, Anayasa ve diğer kanunlarda başbakan ve ilgili bakanın imzalarına gerek olmaksızın tek başına yapabileceği belirtilen işlemleri dışındaki bütün kararları, başbakan ve ilgili bakanlarca imzalanır; bu kararlardan başbakan ve ilgili bakan sorumludur” şeklinde idi. Yeni düzenleme ile cumhurbaşkanının yaptığı işlemlerle ilgili olarak Anayasa’nın 105’inci maddesinde yer alan karşı imza kuralı kaldırılmıştır. Bu durum cumhurbaşkanını yürütme adına tek yetkili kişi kılmaktadır. Halbuki çok sayıda başkanlık sisteminde karşı imza kuralı bulunmakta ve böylece yürütme yetkisinin paylaşımı sağlanmaktadır. Örneğin, Brezilya’da ve Bolivya’da başkanlık kararnamelerini bakanlar imzalarken; Kolombiya’da ise olağanüstü yönetim usullerinden birinin ilanı ve halkoylaması gibi önemli konulardaki başkan kararları için karşı imza kuralı geçerlidir. Cumhurbaşkanının atama yetkisini ve diğer yürütme yetkilerini kullanmada neredeyse sınırsız yetkiye sahip kılınması, hiçbir demokratik başkanlık sisteminde örneği olmayan bir durumdur.68 3. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Anayasa’nın 104’üncü maddesine göre; cumhurbaşkanı, yürütme yetkisiyle ilgili konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilmektedir. Yürütmenin tek yanlı iradesi ile oluşan ve icrai işlem niteliğindeki cumhurbaşkanlığı kararnameleri düzenleyici bir işlem olarak hukuk sistemimizde yerini almıştır.69 Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle çok geniş bir alanda cumhurbaşkanına yasama niteliğinde düzenleme yapma yetkisi verilmiştir.70 68 Esen, s. 45-73. 69 Mehmet Boztepe, “Olağanüstü Hal Rejiminde Yürütmenin Düzenleyici Bir İşlemi Olarak Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ve OHAL Kanun Hükmünde Kararnameleri İle Mukayesesi”, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, Ankara 2018, C. 1, S. 3, s. 378-395. 70 Esen, 45-73
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1