84 Kuvvetler Ayrılığından Kuvvetler Birliğine; Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Yargı bağımsızlığı ilkesi, kuvvetler ayrılığı ilkesini bir sonucu olmadığı gibi, yargının ayrı bir erk olarak kabulüne de bağlı değildir.89 Herhangi bir otoritenin baskı veya tesiri altında hüküm veren hâkimin adaletli karar verebilmesi mümkün değildir. Günümüzde bu gerçeği fark eden tüm hukuk devletleri; hakimlerin bağımsızlığı ilkesini temel bir ilke olarak kabul etmiştir. Hatta sadece liberal ve cumhuriyetçi sistemler değil, otoriter sistemler dahi bu ilkeyi tanımaktadır. Ancak bu ilkenin soyut olarak kabulü değil, gerçek anlamda uygulanması önemlidir.90 Yargı bağımsızlığı anayasamızda “mahkemelerin bağımsızlığı” ve “hakimlik teminatı ilkeleri” ile güvence altına alınmıştır. 2017 değişikliği ile Anayasa’nın 9’uncu maddesine bunlara ek olarak “tarafsız” ibaresi de eklenmiştir. Mahkemelerin bağımsızlığı ilkesi; hakimlerin yasama ve yürütme organlarına bağlı olmayan, bu organlarca talimat verilemeyen ve tavsiyede bulunulamayan bir konumda olması anlamına gelmektedir. Mahkemelerin bağımsızlığı ilkesi yargı yetkisinin maddi anlamda kullanımı ile ilgilidir. Mahkemelerin organ olarak bağımsızlığı anlamına gelen hakimlik teminatı ise yargı görevini yerine getiren hakimlerin güvenceli bir statüye kavuşturularak görevlerini tam bir serbestlik ve tarafsızlıkla yerine getirmelerini sağlar. Hakimlik teminatının en temel unsuru ise hakimlerin azledilememesidir.91 Unutmamak gerekir ki; hakimlerin ve mahkemelerin bağımsızlığı önündeki en büyük tehlike daima “yürütme organından” gelmiştir.92 Birleşmiş Milletler ve Avrupa Konseyi tarafından tanınan Bangolar Yargısal Davranış İlkeleri “yargısal etik” konusunda hem ulusal hem de uluslararası metinlerde çok geniş kabul görmekte ve ana kaynağı oluşturmaktadır.93 Bangolar Yargısal Davranış İlkeleri’nin birincisi olan “bağımsızlık ilkesi” şu şekilde kaleme alınmıştır: “Yargı bağımsızlığı, hukukun üstünlüğünün ön koşulu ve adil yargılanmanın temel garantisidir. Bu nedenle hâkim, hem bireysel hem de kurumsal yönleriyle yargı bağımsızlığını korumalı ve bu konuda örnek teşkil etmelidir.” Bağımsızlık ilkesi başlığı altındaki üçüncü maddede ise hâkimin yasama ve yürüt89 Kapani, s. 17. 90 Kapani, s. 1-4. 91 Özbudun, 2014, s. 388. 92 Kapani, s. 5. 93 Sibel İnceoğlu, Adil Yargılanma Hakkı ve Yargı Etiği, Şen Matbaa, Ankara 2007, s. 128.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1