Türkiye Barolar Birliği Dergisi 174. Sayı

2 Ceza Hukuku Bağlamında Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararları ve İlgili Sorunlar lems regarding the unification of case law. The problem of terminology, quality and source of the unification of case-law decisions is of primary importance. In terms of their binding nature, the relationship between the unification of case law decisions and the independence of the judge is also very important. The most important problem is whether the unification of case-law decisions have a place in the hierarchy of norms based on their legal nature. After this question has been addressed, the applicability of the favorable law practice for the unification of case-law decisions comes to the agenda. In this study, the unification of case law decisions will be discussed in the context of criminal law and solutions will be offered to the mentioned problems. Keywords: Unity of the Legal Order, Decision of Unification of Conflicting Judgments, Bindingness, Sources of the Law, Application in terms of Time GİRİŞ İçtihatları birleştirme kararları (İBK) ile Yargıtay, uygulama birliğini sağlamak amacıyla hukuki güvenlik, adalet ve eşitlik ilkeleri açısından önemli bir misyonu gerçekleştirmektedir. Bu kapsamda içtihatları birleştirme uygulamasında özellik arz eden hususları detaylı bir şekilde incelemek bu çalışmanın önemlidir. Özellikle bu kararların tanımının, terim anlamının ve hukuki mahiyetinin ortaya konması gerekmektedir. Konu ile ilgili değerlendirmede bulunmadan önce içtihatların birleştirilmesi usulü hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. Bu aşamadan sonra içtihatları birleştirme kararının hukuki niteliğininin araştırılması daha sağlıklı olacaktır. Nitekim bu kararların hukuki niteliği hususunu açıklığa kavuşturmadan bu kararların normlar hiyerarşisindeki yeri hakkında değerlendirmede bulunmak mümkün olmayacaktır. İçtihatları birleştirme kararlarının hukukun kaynağı olarak değeri ve normlar hiyerarşisindeki yeri açıklığa kavuşturulduktan sonra kanunla norm ihdas yetkisi verilen Yargıtay’ın geniş anlamda kanun koyuculuk özelliği ve Yargıtay’ın bu husustaki yükümlülükleri araştırılmalıdır. Nitekim doktrinde önemli konulardan birisi de Yargıtay içtihatları birleştirme kararlarının bağlayıcılık özelliği ve daire ve kurulları arası bağlayıcılığın kapsamı hususudur. Bu kararların ilk derece mahkemelerini bağlayıcılık özelliği kanunla tanınmaktadır; ancak daire ve kurullar arası bağlayıcılık hususu açık değildir. Nihayetinde bu konuyla ilgili ceza hukuku doktrininde önemli bir tartışma konusunu İBK’ların zaman bakımından uygulanması oluşturmaktadır. Lehe-aleyhe İBK’ların ne şekilde uygulanacağı hususu oldukça tartışmalıdır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1