135 TBB Dergisi 2024 (174) Fatma Ebru GÜNDÜZ - Melike Özge ÇEBİ BUĞDAYCI Yansıma zarar, idare hukuku boyutuyla da özel hukuktakine benzer içerikle anlaşılmakta ve kullanılmaktadır. Danıştay bir kararında yansıma zararı şu şekilde tanımlamaktadır: “Yansıma zarar, hukuka aykırı bir fiilin muhatabı olan kişiden başka birinin bu fiil nedeniyle zarara uğraması olarak tanımlanmakta olup, bir kimsenin ağır beden zararına uğraması veya ölmesi durumunda yakınlarının uğradığı zarar yansıma zarar niteliğindedir.”30 Yansıma zararda zararın yansıması değil, haksız eylemin sonucunun bir yansıması var diyebiliriz. Bu sebeple de yansıma yoluyla zarar gören kişiler için “dolaylı mağdur” veya “dolayısıyla zarar görenler” ifadeleri de kullanılabilir.31 Doktrinde de “zarara doğrudan uğrayan kimse ve yansıma yoluyla uğrayan kimse” ayrımı yapılmaktadır.32 Bu kapsamda yansıma yoluyla zarara uğrayan kimseyi doğrudan zarar gören olarak değil, dolayısıyla zarar gören olarak değerlendirmek gerekir33. Örneğin davalı idarece yapılan soruşturma neticesinde nünde bkz. Akman/Burcuoğlu/Altop, s. 566. Yansıma zararı dolaylı zarardan ayıran şey, zarar veren davranış sebebiyle birbirinden farklı kişilerin zarar görmesidir. O. Gökhan Antalya, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. V/1,2, Seçkin, 2. baskı, Ankara 2019, s. 151. 30 Danıştay 8. D, E. 2020/1977, K. 2022/4234, T. 17.06.2022 (Yayınlanmamıştır). 31 Ahmet Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Turhan Kitabevi, 20. baskı, Ankara 2016, s. 308. Ceza hukukunda bir suçun üzerinde işlendiği gerçek kişi suçun mağduru iken, bu suçun işlenmesiyle hukuken korunan menfaati doğrudan veya dolaylı olarak ihlal edilenler “suçtan zarar gören” olarak ifade edilmektedir. Örneğin kasten öldürme suçunda suçun mağduru öldürülen kişiyken, ölen kişinin mirasçıları suçtan zarar görendir. Mehmet Emin Artuk/Ahmet Gökçen/A. Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet, 7. baskı, Ankara 2013, s. 283. “Suçtan zarar gören, suçtan ötürü tazminat isteme hakkına sahip olan kimse veya kimselerdir.” Bunun yanında yaralama suçunda olduğu gibi bazen suçun mağduru ile suçtan zarar gören kavramları çakışmaktadır. Zeki Hafızoğulları/ Muharrem Özen, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Savaş Kitap, US-A Yayıncılık, 12. baskı, Ankara 2019, s. 208. 32 Akman/Burcuoğlu/Altop, s. 566. Özel hukukta ağır bedensel zarar halinde yakınların manevi zararlarının doğrudan doğruya zarar olarak değerlendiren kararlar ve görüşler de bulunmaktadır. Bu konuda, E. 2004/8414, K. 2005/6326 sayılı ve 16.06.2005 tarihli Yargıtay 11. HD kararının detaylı incelemesi ve doktrindeki diğer değerlendirmeler için bkz. Elif Ayan Durhan, “Ağır Bedensel Zararlarda Yakınların Manevi Tazminat Talep Edip Edemeyeceği Sorununa İlişkin Bir Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi”, Karar İncelemeleri Dergisi, Haziran- Aralık 2022, C. I, S. 1-2, 383-400. 33 Türk ve İsviçre Borçlar Hukukunda yansıma yoluyla zarar görenin, doğrudan zarar görenden ayrılması için, yansıma zarara uğrayana “dolaylı zarar gören” de-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1