4 Ceza Hukuku Bağlamında Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararları ve İlgili Sorunlar olumsuz bir durumun doğmaması için Yargıtay dairelerinin veya kurullarının kendi kararları arasında veya kendi kararlarıyla diğer Yargıtay daireleri ve kurullarının kararları arasında uyumsuzluk söz konusu olduğunda içtihatların birleştirilmesi yoluna başvurulur. Yargıtay, en yüksek kanun yolu mahkemesi olarak ve yalnızca hukuka uygunluk denetimi yetkisi ile sınırlandırılmış olması gereğince içtihadi hukuk yaratımına önderlik etmekte ve içtihatlarda birlik sağlamaktadır.5 Bu kapsamda içtihatları birleştirme kararı genel olarak şu şekilde tanımlanabilir: Somut olayda uygulanması gereken hukuk kuralının benzer diğer davalarda farklı yorumlanarak uygulanması halinde, yüksek bir mahkeme tarafından bağlayıcı olacak biçimde benzer olaylarda uygulanacak hukuk kuralının belirlenmesi ve tekdüzeliğin sağlanmasına yönelik yargısal faaliyetlerdir.6 yorumların bir yüksek mahkemenin birleştirici yetkisini uygulayabileceği yasal hükümlerle bağlantılı olarak yargı sisteminin aynı dalında meydana gelen davalar için öngörüldüğü belirtilmelidir (Nejdet Şahin ve Perihan Şahin Türkiye, §§ 55, 80).” AYM, Yasemin Bodur, B.No: 2017/29896, 25/12/2018. 5 Feridun Yenisey/Ayşe Nuhoğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınları, 9. Baskı, Ankara, 2021, s. 102; İfade etmek gerekir ki hesap yargısında da içtihatların birleştirilmesi usulü öngörülmüştür. Sayıştay Kanunu m. 58’e göre: “(1) İşin gereği ve ibraz edilen belgelerin mahiyeti bir olduğu halde aynı konu hakkında dairelerce veya Temyiz Kurulunca verilen ilamlar birbirine aykırı ise Sayıştay Başkanı bu ilamları içtihatların birleştirilmesi için Genel Kurula gönderir. (2) Sayıştay Başkanı birleşmiş içtihadın değiştirilmesi için de istemde bulunabilir. (3) İçtihatların birleştirilmesi veya değiştirilmesi kararları Resmi Gazetede yayımlanır. Bu kararlara Sayıştay daire ve kurulları ile kamu idareleri ve sorumlular uymak zorundadır.” Sayıtay Kanunu m. 25/2-b’de içtihatları birleştirmede Sayıştay Genel Kurulu yetkili kılınmıştır. Atilla İnan, “Genel Olarak İçtihatları Birleştirme Kurumu ve Sayıştay’da İçtihatları Birleştirme”, Yargıtay Dergisi, Ankara 1984, C. 10, S. 1-2, 1984, s. 66. 6 AYM, 1968/38E., 1969/24K., 12.6.1969T. Akkaş, s. 171; “…içtihatların bir kısmının mutlak bağlayıcılığını öngören ve Kontinental sistemin hiçbirinde bulunmayan içtihatları birleştirme kurumu, İslâm hukukundaki icma kurumunun Cumhuriyet dönemindeki uzantısıdır. Ayrıca, Yargıtay Kanunu’nda içtihatlarla ilgili olarak benimsenen hükümler ve hâkimler ve savcıların terfi sistemi de içtihatların bağlayıcılığını artıran ögeler olmuştur.” Fahrettin Kayhan, “Yargısal İçtihatlardan Yararlanma Yöntemi ve Türk Hukuku”, Sempozyum ve Tartışmalar XI, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü, Ankara 14 Mayıs 1999, s. 17 (Aktaran: Halim Alperen Çıtak, İdare Hukukunun İçtihadî Karakteri, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara, 2019, s. 10 (dn 50))
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1