139 TBB Dergisi 2024 (174) Fatma Ebru GÜNDÜZ - Melike Özge ÇEBİ BUĞDAYCI gencin anne, baba ve kardeşleri için ayrı ayrı hükmedilmiş olan manevi tazminat, özünde bir yansıma zarar olarak karşımıza çıkmakla beraber yargı kararında bu kavram açıkça kullanılmamıştır.45 C. Yansıma Zararın İdarenin Sorumluluğundaki Yeri Özel hukukta haksız fiil sorumluluğunda kural olarak yansıma zararların sorumluluk kapsamında olmadığı ancak kanunda öngörülen istisnalar ile sınırlı olarak sorumluluk kapsamı içinde değerlendirilebildiği ifade edilmektedir46. Bu haliyle yansıma zarar kavramı “sorumluluğu genişleten”47 bir kavram olarak değerlendirilmiştir. Peki yansıma zararlar idarenin sorumluluğu kapsamı içerisinde değerlendirilecek midir? Yansıma zararda, zarar ile zarara neden olan fiil arasında uygun illiyet bağı kurulmaktadır. Bununla birlikte yansıma zararlar, eylemin yöneldiği kişinin üzerinde değil üçüncü kişiler üzerinde sonuç doğurduğundan48, sorumluluğun sınırlandırılması gerektiği ve ancak belli koşulların varlığı halinde sorumluluğun doğacağı kabul edilmelidir. Aksi halde idarenin sorumluluğu olması gerekenin ötesinde genişletilmiş olacak ve bu durum sebepsiz zenginleşmeye neden olabilecektir. Yansıma zararlardan idarenin sorumluluğunun sınırlandırılmasını idarenin kusursuz so45 Danıştay İDDK, E. 2021/3012, K. 2022/1655, T. 27.04.2022 (Lexpera). Benzer şekilde İl Jandarma Komutanlığı emrinde mayın/bomba sorumlusu olarak görev yapmakta iken, terör örgütü mensuplarınca yapılan saldırı sonucunda yaralanan kişinin, “TSK’da görev yapamaz. Yaşamak için bir başkasının yardım ve desteği ile sürdürebilecek şekilde maluldür.” raporu üzerine eşi tarafından manevi tazminat talebiyle açılan davada ilk derece mahkemesince eşin, meslekte çalışma gücünü %100 oranında kaybederek bakıcıya muhtaç hale geldiği ve ağır bedensel zarara uğradığı anlaşıldığından Borçlar Kanunu’nun 56. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca çektiği acı ve ıstırapları kısmen de olsa karşılayabilmek için manevi tazminata hükmedilmiş ve kararın manevi tazminata ilişkin kısmı Danıştay tarafından onanmıştır. Danıştay 10. D, E. 2017/2448, K. 2021/6577, T. 21.12.2021 (Yayınlanmamıştır). Burada eşin uğramış olduğu zarar tipik bir yansıma zarar olmakla birlikte kararda bu kavrama açıkça yer verilmemiştir. 46 Ahmet Kılıçoğlu, s. 315. 47 Cüneyt Arif Yılmaz, “Yansıma Zararlar ve Türk Hukukunda Yansıma Zararların Geçmişten Günümüze Tazmin Edilebilirliği”, Fides Law Review, 2021, S. 3, Y. 4, 1746, s. 19. 48 “İlliyet bağı, ilk zararın mağdurundan başka kişileri etkilediği hallerde yansıma zarardan söz edilir.” Topuz, s. 123.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1