157 TBB Dergisi 2024 (174) Fatma Ebru GÜNDÜZ - Melike Özge ÇEBİ BUĞDAYCI Yansıma zararın tazmini için varlığı gerekli olan koşullar; fiilin doğrudan muhatabı olan kişinin zarar görmesi, üçüncü kişinin bir zarara uğraması, üçüncü kişinin uğramış olduğu zarar ile fiil arasında bir illiyet bağının olması ve en önemlisi de yasal bir düzenlemenin varlığıdır. Yasal bir düzenleme olmadığı sürece, sorumluluğun kapsamını çok genişletmemek için yansıma zararlar tazmin sorumluluğu kapsamında değerlendirilmemektedir. İdarenin sorumluluğuna ilişkin esasları düzenleyen yasal bir düzenleme mevcut değildir. Bununla beraber TBK’nın 55. maddesinin ikinci fıkrası açıkça bu Kanun hükümlerinin, her türlü idari eylem ve işlemler ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerin yol açtığı vücut bütünlüğünün kısmen veya tamamen yitirilmesine ya da kişinin ölümüne bağlı zararlara ilişkin istem ve davalarda da uygulanacağını açıkça düzenlediği için, idarenin sorumluluğunda da yansıma zarar, TBK hükümleri çerçevesinde değerlendirilmelidir. Yansıma zarar maddi zarar ve manevi zarar şeklinde olabilir. Maddi zarar, destekten yoksun kalma tazminatı kapsamında, TBK’nın 55. maddesi kapsamında karşılanmaktadır. Manevi zarar kapsamında karşımıza çıkan yansıma zarar ise, TBK’nın 56. maddesinde düzenlenmiş olup, bu maddede ağır bedensel zarar veya ölüm halinde zarar görenin veya ölenin yakınlarının manevi zararının tazmin edilebileceği ifade edilmiştir. Bu maddeden de anlaşılacağı üzere manevi zararda, zarar doğurucu fiilin muhatabı olan kişi dışındaki bir kişinin zararının tazmin edilmesi istisnai olarak kabul edilmektedir. Manevi zararda şahıs bütünlüğüne yönelik zararlar ise kabul edilmemiş, yalnızca ölüm ve ağır bedensel zararlarda tazminat kabul edilmiştir. Yansıma zarar niteliğindeki manevi zararın tespiti noktasında ağır bedensel zarar kavramı ile yakınları kavramının netleştirilmesi de önem arz etmektedir. Her iki kavram da somut olayın özellikleri çerçevesinde yargı mercileri tarafından belirlenecektir. İdare hukukunda güçlü olan idare karşısında bireylerin daha fazla korunması amacı doğrultusunda ve yine somut olayın özellikleri dikkate alınarak bu kavramların tespitinde genişletici yorum yapılabilecektir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1