Türkiye Barolar Birliği Dergisi 174. Sayı

168 Emlak Vergisi Uygulamasından Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Yargısal Çözümünde Karşılaşılan Bazı Hukuki Sorunlar ve Çözüm Önerileri halinde bağımsız bölüme isabet eden arsa payı değeri esas alınmaktadır. Vergi değeri hesaplanırken ilgili Bakanlıklarca tespit edilen inşaat maliyet bedeli ile binanın yüzölçümü çarpılmakta ve bulunan tutara binada kalorifer veya klima bulunması halinde yüzde sekiz, asansör bulunması halinde ise yüzde altı oranında ilave yapılmaktadır. Ardından yıllara ve inşaatın cinsine göre saptanan aşınma payı düşürülmekte ve son olarak arsa yahut arsa payının vergi değeri ilave olunarak binanın vergi değerine ulaşılmaktadır.23 Hem bina hem de arazi ve arsalar için buraya kadar değinilen takdirler, gerçekleştirildikleri yılı takip eden yıl için geçerli olur. Daha sonraki yıllarda ise, bir önceki yıl tespit edilen vergi değerinin yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde arttırımına gidilerek hesaplama yapılır (EVK m. 29). Böylece bir sonraki takdirin geçerlilik taşıyacağı yıla kadar vergi değerinin enflasyon karşısında korunması sağlanmış olur.24 II. VERGI DEĞERININ TAKDIR VE TESPITI ILE EMLAK VERGISININ TARH VE TAHAKKUK SÜRECI Emlak vergisi matrahını oluşturan vergi değerinin tespitinde, binalar için metrekare maliyet bedeli ile arazi ve arsalar için asgari ölçüde birim değeri takdiri esas alınmaktadır. Dört yılda bir gerçekleştirilecek takdir sürecine dair detaylar VUK’un mükerrer 49. maddesinde düzenlenmiştir. Mezkûr hükme göre, bina metrekare normal inşaat maliyet bedelleri dört yılda bir Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca ortaklaşa tespit edilir ve tatbik olunacağı yılın başından dört ay önce Resmî Gazete’de ilan edilir.25 23 Doğan Şenyüz/Mehmet Yüce/Adnan Gerçek, Türk Vergi Sistemi, 20. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa 2023, (Sistem), s. 410-411; Osman Pehlivan, Vergi Hukuku (Genel Hükümler ve Türk Vergi Sistemi), Celepler Matbaacılık, Trabzon 2017, s. 304-305; Bilici, Sistem, s. 218. 24 Hacıköylü, s. 36. 25 Bu ilan uygulamada genel tebliğ çıkarılmak suretiyle gerçekleştirilmektedir. Örneğin, ilgili Bakanlıklarca 2021 yılı içerisinde ve 2022 yılından itibaren geçerlilik taşımak üzere hazırlanmış olan ve inşaatın türü, cinsi ve binanın kullanım tarzına göre değişkenlik arz eden metrekare maliyet bedellerinin yazılı olduğu cetvel 79 Seri No’lu EVK Genel Tebliği muhtevasında yer almaktadır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1