169 TBB Dergisi 2024 (174) Abdullah ARIKAN Yine aynı hüküm çerçevesinde dört yılda bir gerçekleştirilecek arazi ve arsalara ilişkin asgari ölçüde birim değeri takdirleri, uygulanacakları yılın başından en az altı ay önce karara bağlanır ve arsalara ilişkin olanlar il ve ilçe merkezlerindeki ticaret ve ziraat odalarına, ilgili oldukları köy ve mahalle muhtarlıkları ile belediyelere, arazilere ilişkin olanlar ise il merkezindeki ticaret ve ziraat odaları ile belediyelere imza karşılığı tevdi edilir.26 Kesinleşen değerler tatbik edilecekleri yılın başından Mayıs ayı sonuna kadar ilgili belediye ve muhtarlıklarda askıya çıkarılmak suretiyle ilan edilir. Emlak vergisinin tarh ve tahakkukunun nasıl gerçekleşeceği ise EVK muhtevasında hükme bağlanmıştır. Takdir işleminin gerçekleştirildiği yılı takip eden yıllarda inşaat maliyet bedelleri ile asgari ölçüde birim değerleri baz alınarak emlak vergisi belediyelerce hesaplanır ve o yılın ocak ve şubat aylarında tarh edilir (EVK m. 11/1-a, 21/1-a). Bu ihtimalde tarh işlemiyle birlikte tahakkuk da kendiliğinden gerçekleşir27 ve durumdan yükümlüler haberdar edilir (EVK m. 11/2, m. 21/2). Daha sonraki yıllarda önceki yıl vergi değerleri belediyelerce yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde arttırılarak, vergi ilgili yılın ocak ayında tarh ve tahakkuk ettirilir (EVK m 11/3, 21/3). EVK’nın 33. maddesinde sayılan ve vergi değerini değiştiren sebeplerden birinin vuku bulması halinde, yükümlülerce EVK’nın 23. maddesi uyarınca sebebin gerçekleştiği yıl içerisinde bildirimde bulunulması gerekir. Böyle bir durumda tarhiyat, takip eden yılın Ocak ayında gerçekleştirilir. Fakat söz konusu sebep ilgili yılın son üç ayı içerisinde gerçekleşmişse, 23. madde uyarınca sebebin gerçekleştiği tarihten itibaren üç ay içerisinde bildirimde bulunulur ve eğer bildirim takip eden yıl içerisinde yapılmışsa, tarhiyat bildirim tarihi itibariyle gerçekleştirilir (EVK m. 11/1-b, 21/1-b). Bu ihtimalde tarh işlemiyle 26 Aynı hükümde, takdir komisyonu kararlarının büyükşehir belediyesi bulunan illerde vali veya vekalet vereceği bir memurun başkanlığında ve sayılan diğer üyelerle toplanacak merkez komisyonuna da tevdi edileceği, tevdi tarihinden sonra belli bir süre içerisinde merkez komisyonca inceleneceği ve bu inceleme sonucunda farklı değerler tayin edilmesi durumunda, bu değerlerin takdir komisyonunca yeniden takdir yapılmak suretiyle dikkate alınacağı öngörülmüştür. 27 Aziz Taşdelen, “Vergi Alacağının Tahakkuku: Bir Aşama ve Bir İşlem”, AÜHFD, C. 56, S. 1, 2007, s. 280, 300.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1